Ófærð á Eyrarbakka:

Nú er liðinn versti vetur í mannaminnum hér um slóðir og frost að fara úr jörðu. Framanaf vetri var tíðin með ágætum, allt þar til 7. desember síðastliðnum að það tók að frysta og nokkuð duglega. Brostin var á kaldasti desember í einhver 100 ár. Var frost oft á bilinu -17 til - 20°C. Fór mest í - 22,8°C. Úrkoma var þó lítil sem engin framanaf en undir 19 dag mánaðarins gerði mikla snjóstorma ófærð og stórskafla svo að ekkert var við ráðið. Þorpið var einangrað um nokkra daga og grafa varð fólk úr sumum húsum. Það þurfti stórvirkar vinnuvélar til að opna götur bæjarins. Ófærð var á þjóðvegum víðast sunnanlands í þessu veðri og aðalleiðir lokaðar. 

Heldur dró úr dansleikjahaldi á sjöunda og áttunda áratugnum enda sveitaballastemmingin þá í hávegum í uppsveitum sýslunnar, svo sem á Borg í Grímsnesi, Aratungu, Árnesi og Þjórsárveri með sætaferðum næstum hverja helgi. Í staðin voru haldin diskotek fyrir yngri kynslóðina og var það einkum diskotekið Dísa sem hélt uppi stemmingunni.

Venjulega voru dansleikir aðeins auglýstir í búðargluggum framan af, svo líklega var ekki óskað nærveru utanbæjarmanna. Þó spurðist þetta ávallt út og einhver reitingur aðkomumanna mættu í fjörið og gat þá orðið nokkur atgangur.

Hér eru nokkrar upptalningar á auglýstum Bakkaböllum.

 1997 Dansiball á Stað  með Bubba Mortens.

 2002 Dansiball á Stað með Bubba Mortens og Heru.

 2007 Stórdansleikur í Rauðahúsinu með hljómsveitinni Klaufarnir. Jólaball kvenfélagsins á Stað.

 2011 Dansiball í Gónhól. Hjördís Geirs og Örvar Kristjánsson. - Hlöðuball í Gónhól. Hljómsveitin Sputnik.

 2013 Aldamótaball á Rauðahúsinu með hljómsveitinni Síðasti Sjens. - Hrútaball á Stað með hljómsveitinni Granít.

 2015 Jónsmessuball á Hótel Bakka ? -Jólaball. Jón Bjarnason leikur fyrir dansi. - Bjórflóð á Rauðahúsinu með Jessi Kingan.

 2018 Bjórflóð á Rauðahúsinu ? Jólaball kvenfélagsins á Stað.

Nokkrar Eyrskar hljómsveitir: NílFisk, Bakkabandið, HúnGraður, Hughrif, The Wicked Strangers, Kiriyama Family og Síðasti Sjens. Á árunum áður voru nokkur bílskúrsbönd sem sjaldan spiluðu opinberlega.

 Brekkukotsannáll, ein sena 1972.
 Leikin heimildamynd um Húsið 2007, Andrés Indriðason samdi handrit og leikstýrði myndinni.
 Hemma, 2012 Framleiðendur myndarinnar eru Anna G. Magnúsdóttir og Anders Granström fyrir sænska framleiðslufyrirtækið Little Big Productions. Verðlaunamynd.
 Dead snow 2, 2014 leikstjóri Tommy Wirkola. 

Menn lögðu þó ekki árar í bát, því bankamálið er flutt fyrir alþingi 1917 þannig að heimilt sé að stofna bankaútibú í Árnessýslu. Það datt því engum annað í hug en að bankaútibú yrði stofnað á Eyrarbakka sem þá var fjölmennasta byggðarlagið á suðurlandi og húsakostur betri en annarstaðar þekktist austan fjalls.

Á Selfossi var aðeins eitt hús og örfá kot. Tryggvaskáli sem Tryggvi Gunnarsson lét byggja sem vinnuskála og smiðju fyrir brúarsmiði sína árið 1890. Skálinn var úr timbri og lítt við haldið en þó sæmilega byggt, en þar ákvað Landsbankinn að setja niður útibú sitt þann 4 október  1918 mörgum til mikillar furðu.

Eina skýringin á þessari ákvörðun bankanns getur aðeins verið sú að þeir hafi ekki haft áhuga á versluninni eða útgerðinni við ströndina því sparisjóðurinn gat séð um þá, heldur hinni fjölmennu bændastétt í fjósömustu sveitum landsins.  Þarna var brúinn sem tengdi saman Ölfusið, Flóann, uppsveitirnar, Skeiðin og hreppanna. Þá var tekið að hilla undir vélvæðingu landbúnaðarinns, en það sama ár kom fyrsta dráttarvélin til landsins af gerðinni Avery. Sunnlenskir bændur voru hinsvegar íhaldssamir og lítt ginkeyptir fyrir nýjungum þó þeir eigi í dag heimsmet í traktorum  á hvern hektara. Sennilega hafa fyrstu traktorar sunnlendinga komið í sveitirnar einhverntíman eftir 1930.

Starfsfsmönnum útibúsins  þeim Eiríki Einarssyni útibústjóra, Guðmundi Guðmundssyni féhirði og Guðmundi Helgasyni bókara var komið fyrir í Tryggvaskála sem annars var lítt heppilegur fyrir bankastafsemi, enda átti áinn það til að flæða inn á gólf.

Fyrstu árin var afgreiðslutími stopull viðskiptin sára lítil og innlán óveruleg. Þrátt fyrir það var bankinn þegar farinn að huga að nýju húsnæði. Var það úr að flytja vandað norskt timburhús sem Landsbankinn átti vestur í Búðardal hingað austur þó slík framkvæmd svaraði engan veginn kostnaði. Húsið var tekið niður og flutt sjóleiðina til Eyrarbakka og síðan sleðaflutt á ís upp á Selfoss þar sem það var reist á ný og tekið í notkun seint á árinu 1919.  Framundan voru erfið ár, gjaldeyriskreppur og bankakreppan 1930 sem Landsbankinn tórði en Íslansbanki féll.

Seint og um síðir setti Landsbankinn upp útibú á Eyrarbakka og Stokkseyri. Það mun hafa verið árið 1970, fyrst í aðstöðu frystihúsins á Eyrarbakka,  síðan í kaupfélagshúsinu og að síðustu með afgreiðslu á hreppskrifstofunni. Tímarnir breytast og þörfin fyrir útibú minnkaði óðum. Afgreiðslunum á Eyrarbakka og Stokkseyri var lokað 2012 og mörg minni sveitarfélög máttu upplifa það sama eftir bankahrunið 2008. Á tímum snjallvæðingar er öll bankaþjónusta komin í snjalltækin og útibú því orðin úrelt.

Bankarnir munu því hverfa sjónum manna í hinum stærri bæjum líka og ráp og biðröð í bankann heyrir sögunni til. Snjalltækin hafa leyst þetta fyrirbæri af hólmi. Þann 27. nóvember 2020 var hið veglega Lansbankahús á Selfossi selt Sigtún þróunarfélagi sem m.a. stendur að uppbyggingu miðbæjar á Selfossi í anda horfinna íslenskra húsagerðar.

Plastiðjan hf. hóf starfsemi árið 1957 í miðri atvinnukreppu sem þá var á Bakkanum. Hreppurinn átti húsnæði sem áður hýsti verslun Guðmundu Nielsen og leigði það fyrirtækinu fyrst um sinn, eða þar til fyrirtækið gat eignast það sjálft. Hjá því störfuðu á milli 20 og 30 manns þegar mest var. Þar var framleitt aðalega einangrunarplast, báruplast, umbúðuðir, plaströr og röraeinangrun. Fyrirtækið var selt um 1980 og fluttist þá hluti framleiðslunnar á Selfoss. 

Það mun hafa verið árið 1962 þegar Sigurður Guðjónsson á Litlu-Háeyri byrjaði að sinna safnamálum á Eyrarbakka við litla hrifningu hreppsnefndarmanna. Hóf hann því þetta þrekvirki upp á eigin spýtur. Hann byrjaði á að grafa skipshræ nokkurt upp úr sandinum við Háeyrarvör, það eina sem eftir var sinna tegundar og hét Farsæll og Páll Grímsson þá nýfluttur vestur í Nesi í Selvogi átti og gerði út frá Þorlákshöfn. Þetta er mikið skip, svokallur teinæringur sem Steinn Guðmundsson í Steinsbæ skipasmiður á Eyrarbakka hafði smíðað árið 1915.

Hið næsta verkefni Sigurðar var að byggja skýli yfir skipið það sama ár og á eigin kostnað, því hvorki hreppurinn né aðrir vildu gefa þessu gaum eða styrkja á nokkurn hátt. Skýlið mun hafa staðið á þeim slóðum sem þvottaplan 'sjoppunnar' stendur í dag og fékkst reist fyrir velvilja lóðarhafa. Þessi skúr stóð þar til Sjóminjasafnið var reist. Sigurður reif síðan skúrinn og stóð skipið þar úti í eitt ár, þar til unt var að koma því fyrir í nýja húsinu.

Nýja húsið reisti Sigurður á tímabilinu 1969 til 1979 einnig upp á eginn reikning, því enginn hreppsmaður eða opinber aðili vildi leggja nafn sitt við varðveistlu á gömlu og úreltu skipsflaki.

Það var ýmislegt annað tengt sjósókn og lífinu í þorpinu sem Sigurður dró í skjól og varðveitti.

Farsæll er tólfróið skip, en hér um slóðir þurftu sjómenn að reiða sig meira á árarnar fremur en seglin, því hér er stöðugt vesturfall sem erfitt var viðureignar og máttu menn stundum þakka fyrir að geta haldið í horfinu.

Árið 1923 seldi Páll skipið Kristni Jónssyni, síðar byggingameistara á Selfossi. Hann gerði það út nokkur ár, en þá tók við Halldór Magnússon frá Hrauni í Ölfusi í tvö ár. Þá tók við skipinu Jón Jakobsson frá Einarshöfn. Þá kemur skipið austur á Eyrarbakka og notað sem "farþegaskip". En það var kallað svo á Bakkanum þegar hóað var í mannskap til að taka einn og einn róður þegar vel gaf á sjó og aflavon var.

Mótor var settur í skipið til að gera það nýtískulegra þegar ekki fengust lengur menn undir árar, en það dugði skamt og var skipinu lagt upp í Háeyrarvör skamt vestan við Sunnuhvol og grófst þar í sandinn og skældist undan farginu.

Jóhannes Sigurjónsson skipasmiður á Gamla-Hrauni gerði síðan við skipið að fullu og lauk því tæpu ári fyrir andlát sitt.

Skip af þessu tægi voru mæld með hnefamáli, t.d var einn hnefi frá þóftu undir hástokkinn. Farsæll var smíðaður úr furu og voru 14 menn í áhöfn.

Í dag er sjóminjasafnið mikil þorpsprýði og hið eistaka djásn kúrir þar til sýnis forvitnum ferðalöngum.

Páll Grímsson var frá Óseyrarnes, en þegar hann var formaður á Stokkseyri var ort um hann þessi vísa:

Bjarni slynga happa-hönd, 
hefir á þingum vanda, 
djarfur þvingar ára-önd 
út á hringinn-landa. 

Frækinn drengur fram um ver, 
fiskað lengi getur. 
Stýrir "Feng" og eitthvað er 
ef öðrum gengur betur.

Árið 1905 voru hugmyndir um að virkja Hólavatn á Stokkseyri fyrir bæði þorpinn til að framleiða rafmagn til ljósa, en ekkert varð af framkvæmdum þótt físilegar þættu.

Árið 1920 var keypt díselrafstöð fyrir Eyrarbakkahrepp sem hreppurinn rak þar til Útvegsbankinn tók reksturinn yfir. Kristinn Jónasar í Garðbæ sá síðan um rekstur stöðvarinnar lengst af. Þegar Sogsvirkjun hafði tekið til starfa og lína lögð niður á strönd var rekstri stöðvarinnar sjálfhætt.

Áður voru tvær litlar díselrafstöðvar í notkun á Bakkanum og var önnur í Fjölni, en þar rak Haraldur Blöndal samkomu og kvikmyndahús.

Eyrarbakkahreppur ásamt Selfoss og Stokkseyrarhreppi stofnuðu útgerðarfélagið Árborg hf. árið 1975 ásamt nokkrum einstaklingum af svæðinu. Félagið var stofnað um kaup og útgerð á togaranum Bjarna Herjólfssyni (Eftir farmanninum Bjarna sem fyrstur evrópubúa sigldi upp að ströndum Ameríku) Hraðfrystihúss Eyrarbakka og Stokkseyrar urðu síðan aðaleigendur útgerðarinnar. Útgerðarfélagið náði sér aldrei á flug og var togaranum lagt haustið 1984 og síðan seldur.
Aðal hvatamaður að stofnun útgerðafélagsins var Ásgrímur Pálsson framkvæmdastjóri hraðfrystistöðvarinnar á Stokkseyri og kom togarinn heim frá Póllandi 9. mars 1977 til Þorlákshafnar sem var hans heimahöfn þessi árin.

Bjarni Herjólfsson ÁR 200 var 500 tonna skuttogari og gekk um 15 mílur á klst. Skipstjóri var ráðinn Axel Schöith.
Útgerðin gekk brösulega alla tíð og var togarinn seldur til Akureyrar eins og áður sagði og fékk þá nafnið Hrímbakur EA. Síðar hét skipið Klakkur SK og síðast Klakkur ÍS.

https://www.mbl.is/200milur/skipaskra/skip/1472/