18.10.2012 23:51
Sú var tíðin, 1910
Þetta var árið sem Þorleifur á
Háeyri keypti Þorlákshöfn fyrir 32.000 kr, og Leikfélag Eyrarbakka sýndi í
Fjölni gaman-sjónleikina: "Vinnukonuáhyggjur" og "Nábúarnir" við
góðan orðstýr. Gripasýning fór fram
að Selfossi þann 28. júní og vakti óskipta athygli áhugasamra. Þetta var líka árið sem Grímsnesvegurinn
var lagður og sömu leiðis vegurinn upp á Dyrhólaey. Gróðrarstöð hafði
Búnaðarfél. Íslands sett á stofn á Selfossi við Ölfusárbrú á þessu herrans ári.
Að henni starfaði Kjartan Guðmundsson frá Hörgsholti. Þetta ár dó Magnús
mormóni Kristjánsson í Óseyrarnesi og Ólafur söðlasmiður Ólafsson í Sandprýði, báðir ágætis menn.
Tíðarfarið: Bændur
hér austanfjalls höfðu liðið fyrir harðan vetur sem varð þeim heyfrekur fremur
venju og þegar leið að vori gerði hret sem var vetrinum öllu verri. Næturfrostin
hófust strax í ágúst. September var kaldsamur með snjó í fjöllum og einn dag
snjóaði niður undir sjávarmál. Kom svo góður kafli með auða jörð fram til jóla.
Öskufalls varð vart í Landmannahreppi þann 18. júní og víðar um sunnlenskar
svetir.
Skipakomur og skipaferðir:
Sumarið 1910 komu óvenju mörg seglskip til Eyrarbakka, komu þá fimm
allstór seglskip, þ.a.m. "Kong Helge"
Höfðu mótorbátarnir þá í nógu að snúast með uppskipunarbátanna í togi.
Verkafólkið vann nótt sem dag við vörulöndun og útskipun. Þá kom "Gambetta", aukaskip Thorefélagsins frá
útlöndum með vörur til Ingólfsfélagsins. Strandferðaskipin sem sigldu á
Sunnlenskar hafnir á þessum árum hétu "Hólar"
og "Perwie" mestu dallar báðir. Seint
um haustið kom járnseglskipið "Vonin",
en það skip átti fyrrverandi Lefolii verslun og síðar Einarshafnarverslun. Var hún
búin að eiga 49 daga útivist frá Bergen i Noregi vegna mótbyrs og óveðra, og
var hún "talin af" bæði hér og i Kaupmannahöfn. Hér hitti hún þó á besta sjóveður
og var með snarræði og dugnaði losuð á 5 sólarhringum, af duglegum
Eyrbekkingum. Sorglegt var það hinsvegar að þá er skipið var komið hér í höfn,
sendi stýrmaður símskeyti til konu sinnar í Kaupmannahöfn, um að hann væri hingað
kominn heill á húfi, en fékk að vörmu spori það svar, að um sama Ieyti og hann náði
höfn hér, hafði kona hans andast ytra og vakti það almenna hluttekningu
þorpsbúa með stýrimanninum.
Íþróttir: Hið fyrsta sambands-íþróttamót ungmennafélaganna á Suðurlandsundirlendinu
og kent er við Skarphéðinn, fór fram að Þjórsártúni 9. júlí 1910.
Glímuþátttakendur voru 18, hvatlegir piltar, vænir á velli og vel á sig komnir;
allir í einkennisbúningi og undu áhorfendur vel við að virða þá fyrir sér áður
en byrjað var, enda var veður hið besta, lofthiti og logn. 1. verðlaun,
silfurskjöldinn, hlaut Haraldur Einarsson, frá Vík. 2. verðlaun Ágúst
Ándrésson, Hemlu. 3. verðlaun Bjarni Bjamason, Auðsholti. Grísk-rómverska glímu
sýndu þeir Sæmundur Friðriksson, Stokkseyri og Haraldur Einarsson, Vík. Var hún
allflestum nýstárleg íþrótt og klöppuðu áhorfendur lof i lófa. Einnig var keppt
í fjölmörgum hlaupa og stökkgreinum.
Atvinna: Landbúnaður var stundaður að kappi á Bakkanum 1910 og vart
litið við sjó um sláttinn, en nokkuð um að gert var út á síld frá Eyrarbakka og
Stokkseyri þá um sumarið.
Götulýsing: Tvö gasljós voru til hér á Bakkanum 1910. Annað var úti
við Einarshafnarverslun, en hitt ljósið var inni í Ingólfs búð, og nýttist til að
lýsa vefarendum þar hjá, þegar hlerarnir voru ekki fyrir gluggunum. Annars voru
steinolíu-luktir brúkaðar víðast úti við á dimmum vetrarkvöldum.
Heimild: Suðurland 1910