16-30 apríl 1969. Héðan stunduðu 5 bátar veiðar, þar af 4 með net og 1 með botnvörpu. Aflinn var alls 621 lest í 56 sjóferðum. Gæftir voru góðar. Hæsti bátaur á tímabilinu var Þorlákur Helgi með 233 lestir í 14. sjóferðum

1-15 maí 1969 við vertíðarlok. Frá Eyrarbakka stunduðu 5 bátar veiðar, þar af 4 með net og 1 með botnvörpu. Aflinn var alls 217 lestir í 24 sjóferðum. Hæsti bátur á tímabilinu var Jóhann Þorkelsson með 73 lestir í 6 sjóferðum. Gæftir voru góðar. Heildaraflinn á vertíðinni varð 2.652 lestir í 274 sjóferðum, en var  árið á undan á sama tíma 1.883 lestir í 223 sjóferðum hjá 4 bátum. Aflahæsti bátur á vertíðinni varð Þorlákur helgi með 901 lest í 79 sjóferðum. Skipstjóri á mb. Þorláki helga var Sverrir Bjarnfinnsson.

16.-31. maí 1969 á humarvertíð. Frá Eyrarbakka stundaði  1 bátur veiðar með humarvörpu, Hafrún NK, og var afli hennar 0,6 lestir í 1 sjóferð, þar af slægður  humar 0,3 lestir. Heildarafli Bakkabáta frá 1. jan. 2.653 lestir í 224 sjóferðum, þar af 0,3 lestir sl. humar.

Júní 1969 á humarvertíð. Þá  stunduðu 5 bátar veiðar með humarvörpu og var afli þeirra alls 130 lestir í 33 sjóferðum, þar af sl. humar 14,5 lestir. Hæsti bátur á tímabilinu var Þorlákur helgi með 47 lestir í 7 sjóferðum. Gæftir voru stirðar. Heildaraflinn á Eyrarbakka 1. jan.-30. júní var alls 2.783 lestir í 257 sjóferðum, þar af sl. humar 14,8 lestir.

sept. 1969. Þá stunduðu 5 bátar veiðar, þar af 4 með humartroll og 1 með botnvörpu. Aflinn var alls 61 lest í 15 sjóferðum, þar af 3,1 lest sl. humar. Gæftir voru slæmar. Hæsti bátur á tímabilinu var Kristján Guðmundsson með 17 lestir í 2 sjóferðum, þar af 0,9 lestir sl. humar. Heildaraflinn á Eyrarbakka var alls á tímabilinu 1. jan.-30. sept. 3.016 lestir, þar af sl. humar 38 lestir.

nóvember 1969. Þá stunduðu 4 bátar veiðar með línu og var afli þeirra alls 124 lestir í 57 sjóferðum. Gæftir voru stirðar. Hæsti bátur á tímabilinu var Hafrún með 38 lestir í 18 sjóferðum. Heildaraflinn á Eyrarbakka 1. jan.-30. nóv. var alls 3.140 lestir, þar af sl. humar 38 lestir.

Enginn bátur frá Eyrarbakka fór á sjó í desember 1969, en á árinu voru farnar alls 305 sjóferðir.

Eitt af staðareinkennum Eyrarbakka er brimið.  Fyrirbærið kemur oft við sögu sem ógnvaldur og skelfir í frásögnum Eyrbeskra sjómanna áður fyrr, enda ekki að ástæðu lausu, því margur sjómaðurinn átti ekki afturkvæmt úr hildarleik þeim sem ægir kunni að bjóða til. Frá vör til lífsbjargar var oft torsótt leið þegar brimið lét á sér kræla.  Sumir formenn fyrri tíma voru gjarnir á að ýta knerri sínum úr vör nokkru fyrr en sundbjart var orðið til að ná bestu fiskimiðumnum á undan öðrum. Lögðu þeir eyrað í sandinn og mátu undirhljóðið. Mundi  óhætt að róa fyrir dagmál ef ei var undirhljóð, annars þótti vissara að bíða skímunar svo sjá mætti hvernig umhorfs væri. Brimhljóðin hétu ýmist "Boðaskellir, Undaniður eða skerjaskrölt" . Brimið sjálft átti sér all mörg nöfn, allt eftir gerð þess og tegund. Þá töluðu menn um að væri "Rosabrim, Hornriðabrim, Spítingur, Strokkbrim, en venjulegt brim var kallað "Vanabrim".  Sundasjór var það kallað þegar brimið var skarðalaust eða jafnjaðra. Þá var talað um "Flóðglenning" eða "Króköldubrim" þegar það fellur af landsuðri og útsuðri í senn. "Langarma sjóir" þegar brimið fellur langan veg í einu falli. Þegar brim er í vexti þá er síðasta aldan í hverri lotu stæðst, en sé sjór í afdáningi er síðasta aldan minnst.

Fjölmörg skáld hafa ort sín dýrustu ljóð eftir að hafa horft á brimið gnýja, svo sem kvæði Maríusar Ólafssonar  "Við hafið er hugur vor bundinn" .

Fátt er stórfenglegra á að horfa en ólgandi norðanáttar brim þegar óbrotnar  öldur  rísa hátt til himins á 70-80 m dýp og skjóta síðan upp hvítum faldi þegar þær koma  á grynningarnar sem vindurinn feykir  í glitrandi slóða.  En eins og orð Jóns Trausta "Brim reynir enginn maður að búa til" því verða menn að bíða eftir að veðurguðunum þóknast að gera veltibrim til að fá séð þetta fyrirbæri í öllu sínu veldi. Fyrsta brim þessa sumars gæti verið að vænta um miðja vikuna, en á þriðjudag tekur að hvessa af SA og síðan með sunnanátt.

Það hafði verið spáð stormi eða ofsaveðri við suðurströndina 14 desember 1977 og sjávarstaðan  var síður en svo  hagstæð. Háflóð yrði þennan dag um kl 8 um morguninn þá er veðrið yrði hvað verst og að auki var mesta stórstreymi  síðustu 20 ára deginum áður og því enn afar hásjávað á morgunflóðinu. En vegna reynslu sinnar af stormflóðinu 1975 ákváðu útgerðarmenn á  Bakkanum að fara með alla báta sína úr höfninni og fóru þeir flestir til Þorlákshafnar áður en veðrið brast á. Lægðin sem fór yfir suðurströndina var 955 mb og fylgdi henni fárviðri. Sumstaðar mældist vindhraðinn 119 hnútar eða sem svarar um 61 m/s,  en til samanburðar eru 12 gömul vindstig (fárviðri) ca 35 m/s.

Á stokkseyri töldu menn sig hólpna enda var þar svo til ekkert tjón í flóðinu 1975 þegar einn mesti sjór siðari tíma braut hafnarmannvirki á Eyrarbakka. En um kl. 9 þennan illviðrismorgun 1977 í ofboðslegu brimróti gekk mikill sjór á land á Stokkseyri.  Stokkseyrarbátarnir, Jósep Geir, Vigfús Þórðarson og Hásteinn höfnuðu upp í fjöru og stórskemdust. Á Stokkseyri lá einnig Bakkavíkin frá Eyrarbakka og lagðist hún upp á bryggju og sat þar eftir kjölrétt.  Þetta voru allt 50-60 tonna eikarbátar. Þá stórskemdust sjóvarnargarðar á Stokkseyri þegar sjórinn ruddi þeim sumumstaðar burt á stórum köflum og mikill sjór flaut yfir þorpið, eiðilagði vegi og bar með sér sand og þara.

Á Eyrarbakka var tjónið minna, Sjóvarnargarðurinn  hélt víðast en skörð komu í hann á nokkrum stöðum, einkum  fyrir Skúmstaðarlandi og gekk talsverður sjór þar inn um skörðin og hlið sem á honum voru, en annað tjón var óverulegra, nema þá helst foktjón og brotnar rúður. Í þessu veðri og stórsjó var einnig mikið tjón í Grindavík og víðar meðfram suðurströndinni.

Ekki hafa komið sambærileg sjávarflóð síðan 1990 en eftir það voru reistir nýir og öflugir sjóvarnargarðar fyrir báðum þorpum, og um þessar mundir er verið að ljúka við að tengja þessi miklu mannvirki saman. Verður garðurinn þá nær samfeldur á milli þorpana.

Sjá einnig: Lognflóðið 1916 Stormflóðið 1990 og flóðaannál á Eyrarbakka.

Sunnudaginn 2. nóvember 1975 var skaplegasta veður og blanka logn en þokuloft  mestan hluta dagsins og þegar tók að þykkna frekar  í lofti er á leið átti enginn von á öðru en venjulegri  rigningu. Regnið var drjúgt en ekki bar báru í lónin lengi vel  fram eftir kvöldi. Þeir sem fylgst höfðu með loftvoginni  síðla dags máttu þó sjá að eitthvað óvenjulegt var í aðsigi.  Djúp lægð (952.4 mb.) var að þokast norðaustur yfir vestanvert landið. Líklega mundann hvessa og e.t.v. var uggur í einhverjum vegna stórstreymis síðar um nóttina þó veðurspáin væri ekkert sérstaklega ljót.

Flest ungmenni þorpsins voru saman komin á kvikmyndasýningu sem haldin var í Brimveri. Verið var að sýna Óperuna "Jesus Christ Superstar" en  Þegar kom að atriðinu "Söngur Herodesar" fór rafmagnið af. Skömmu fyrir kl. 22 brast á suðaustan rok án nokkurs fyrirvara.  Á þeim tíma voru vindmælingar ófullkomnar, en miðað við að ljósastarar kubbuðust víðsvegar sundur eins og eldspítur má ætla að vindhraðinn hafi a.m.k verið yfir 30 m/s.

Á þessum tíma voru ljósastaurar úr tré og margir komnir til ára sinna og lágu raflínur í loftinu á milli þeirra. Brotnir staurar og raflínur tepptu götur þorpsins svo ekki var fært akandi né gangandi á vesturbakkanum.  Ungmennunum í  Brimveri var boðið að halda til í húsinu en enginn þáði og héldu krakkarnir til síns heima í smá hópum. Í mesta ævintýrinu lentu þau sem bjuggu á vesturbakkanum, en fyrir þeim var aðeins ein leið opin, en það var meðfram ströndinni og komust flest þá leið við barning mikinn. Einn piltur króaðist þó inni á milli fallandi raflína. Mátti hann bíða þess góða stund að Jóakim rafvirki kæmi og leysti sig úr prísundinni.

Eftir miðnætti lögðust saman öflin þrjú sem ógnuðu fiskiskipaflota Eyrbekkinga hvað mest.  Úthafsaldan sem átti rætur djúpt suður í hafi óx stórum undan rokinu, miðja djúpu lægðarinnar var tiltölulega nærri og dró yfirborð sjávar upp um hálfan metra að auki, Þá var stórstreymt síðla nætur og sjávarborð því hærra sem því nemur, (ca 3m). Má því áætla að ölduþrýstingur, stórstreymi og lágþrýstingur hafi lyft sjávarborðinu upp fyrir 4m. Fram eftir nóttu reyndu menn að binda bátanna traustari böndum, en brátt varð engum manni vært á bryggjunni sem var eins og smá eyja í stórsjónum og mannhæða háar öldur færðu hana á kaf hvað eftir annað. Að endingu fór svo að allir bátar sem í höfn voru gjör eiðilögðust. Sólborg sem var 84 tn stálbátur endasentist upp á hafnargarðinn en seig svo með afturendann á kaf í sjó. Skúli Fógeti 27 tonn og Sleipnir 11 tonn skoluðust yfir hafnargarðinn og mölbrotnuðu. Ekki voru aðrir bátar í höfn þessa nótt, en Bakkaflotinn hafði nú minkað niður í 4 báta.

Brúin á hafnargarðinum hvarf og var hún aldrei endurbyggð. Þá brotnaði steyptur veggur á salthúsinu við Hraðfrystihúsið og tunnugeymsluskúr sem þar var nærri tókst á loft í heilu lagi og hafnaði inn á bletti hjá Sandpríði, nokkur hundruð metra í burtu. Í veðrinu kom einnig rof í gömlu sjógarðana  og vegur sem lá frá barnaskólanum að Gamla Hrauni sunnan sjógarðs gjöreiðilagðist. Vatnsleiðslur sködduðust og holræsi stífluðust af sandi. Þá komst sjór í kjallara nokkurra húsa og urðu olíukynditæki þeirra óvirk. Í þessu veðri hvarf nærfellt allur sandur úr fjörunni svo berar klappir blöstu við þar sem menn höfðu áður ræktað kartöflur í ára raðir. Talið er að tjónið hafi numið 100 milj. á þávirði.

      Elsti hreppsjóðurinn á  Eyrum var Þorleifsgjafasjóður. Gjöf Þorleifs ríka til Stokkseyrarhrepps 16. 2. 1861.

      Fjallkóngur á Eyrarbakka 1929-1938 var Jakop Jónsson í Einarshöfn.

      Grímur í Nesi lét setja skipafestar í lónið "Blöndu" á Stokkseyri.

      Árið 1765 var fiskur í fyrsta sinn saltaður til útflutnings á Eyrarbakka.

      Árið 1898 komu lóð í stað handfæra.

      Niels Lambertsen verslunarstjóri á Eyrarbakka gerði tilraunir með þorskanet um aldamótin 1800.

      Laxanet voru lögð í Öfusá í fyrsta sinn 1807.

      Páll Grímsson á Óseyrarnesi og Gisli Gíslason silfursmiður í Þorlákshöfn gerðu tilraunir með hnísunet á vertíðinni 1903.

      Ábyrgðasjóður opinna áraskipa var stofnaður á Eyrarbakka 1884.

      Sjómannaskóli  Árnessýslu var stofnaður  1890. (tók til starfa 1893)

      Sjómannasjóður Árnessýslu var stofnaður 1888.

      Fiskimjölsverksmiðja var stofnsett 1952 og hóf störf ári síðar. Hún var í eigu hraðfrystihúsa  á Eyrarbakka og Stokkseyri.

      Plastiðjan HF hóf starfsemi 1957.

      Flest komu skip til Eyrarbakka 1927 og voru 18 talsins. Síðustu skipakomur voru árið 1939.

      Af skipi er sökk við Eyjar 1350 rak kistu á Eyrarbakka. Í henni var skrúður biskups og brent silfur.

      Vertíðir á Eyrarbakka byrjuðu á kindilmessu, 2. febrúar og enduðu á Hallvarðsmessu, 15. mai.

      Árið 1743 rak 2.160 fiska á fjörur Eyrbekkinga.

      Eyrbekkingar áttu skógarhögg á Gnúpverjaafrétti.

      Gamli Hraunsárskurður var grafinn 1909.

      Árið 1918 áttu Eyrbekkingar 93 kýr, 1.151 sauðkind og 283 hross.

      Selveiðar í Ölfusá voru fyrst stundaðar á 13. öld.

      Sveinn Sveinsson í Haustshúsum var fyrstur til að nýta þara til áburðar. Það var árið 1901.

      Árið 1718 voru tveir kálgarðar á Eyrarbakka.

      Þinghús Eyrbekkinga (Árnesþings) var reist norðvestan Háeyrar 1852 og var jafnframt fyrsta skólahúsið  og rúmaði 30 börn. Húsið var nýtt undir kennslu á vetrum  til 1874. Þá flutti skólinn í "Kræsishúsið" á Skúmstöðum (Byggt af Hinrik O. J. Kreiser verslunarþjóni, en hann fór til Vesturheims  1871). Árið 1880 var það rifið vegna fúa og nýtt og stærra hús byggt í staðinn og var það notað til 1913. (Húsið stendur næst austan við Gamla Bakaríið.)

      Fyrsti heimiliskennarinn á Eyrarbakka var Árni Þórarinsson og kenndi hann kaupmannsbörnum 1767-1769.

      Tóvinna er elsta iðngrein sem stunduð var á Bakkanum.

      Mestu kreppu og hallærisár voru á Bakkanum 1868, 1870 og 1873.

      Milli Ölfusár og þjórsár er 6 tíma gangur en klukkustund milli Eyrarbakka og Stokkseyrar.

      Búðir norskar kaupmanna stóðu í landi Einarshafnar frá árinu 1316. Um aldamótin 1500 var byggt þar stórt geymsluhús og baðstofa úr timbri. Stóð það á hnéháum stöplum.

      Barkskipið "Eos" frá Hafnafirði strandaði á Eyrarbakka í janúar 1920. Enskur togari bjargaði áhöfninni.

      Mikinn hafís rak að landi 12. febrúar 1881 og skóf allt þang af skerjunum. Gerði þá góðar sölvatekjur um sumarið.

      Fyrsti bakarinn á Eyrarbakka var N.C. Bach.

      Sá sem var fyrstur til að sjá Bakkaskip koma út við sjóndeildarhring nefndist "sjónvætti" og átti hann vísa 1 spesíu í verðlaun frá hafnsögumanni.

      Cristiansen skipstjóri á Bakkaskipinu  Anne Loiese fann upp "sveifluakkerið" en það kom í veg fyrir að skip slitnuðu upp.

      Lóðsflaggið var hvítt með rauðri fimm arma stjörnu í miðju og dregið upp við komu skips. Þá var "dannebro" dreginn upp þegar skip hafði lagt við festar.

      Bær einn á Eyrarbakka sneri framhlið til vesturs og þótti þar kalsamt í útrænunni. Nefndist bærinn "Nepja" en bærinn fékk síðar veglegra nafn og nefndur "Seffir" eftir Bakkaskipinu "Zephyr" er þýðir "vestan blær".

      Ásgrímur gamli Eyjólfsson sat daglangt við kornrennuna í Vesturbúð og smíðaði hrífur og ljái í hjáverkum.

      Daglaunamenn í Vesturbúð er unnu úti fengu í kaupbæti eina skonroksköku og kvartpela af brennivíni.

      Á Bakkanum nefndust ávísanir "Bevís".

      Oline hét kona Andreas Lefolii  (sonur I.R.B. Lefolii) og tók hún ljósmyndir á Bakkanum. Í fylgd með þeim var Möller gamla en hún tók nokkur steypumót af íslenskum hestum.

      I.R.B. Lefolii gaf stundaklukkuna sem var á vesturhlið Kirkjunnar þar til í fyrra, er hún var tekin niður.

      Vegurinn Bárðarbrú var gerð um 1880 en Nesbrú um 1890.

      Brú var byggð yfir Hraunsá 1876.

      Bygging sjógarðsins kemur fyrst til umræðu 1785 og nokkrum árum síðar er hlaðinn skans við búðirnar en hann hvarf í flóðinu 1799.

      Markaskurðurinn var grafinn 1885-1887.

      Hraunsskurðurinn var grafinn um 1908 (4,5km)

      Kjálkaskurðurinn var grafinn 1922-1928.

      Holræsið mikla var grafið 1929.

      Litlahraunsholræsið var grafið 1933.

Himildir: Samtíningur ó.t.g.

Svo bar við á manntalsþinginu 1768 að allir fimm hreppstjórar hreppsins (Eyrarbakka og Stokkseyrar er þá hét Stokkseyrarhreppur) sögðu af sér embætti. Liðinn vetur  hafði verið mörgum erfiður og fátækt var landlæg í hreppnum. Um helmingur íbúa lifði naumlega á styrkjum og gjöfum en hinn helmingurinn skrimti upp á krít hjá versluninni þennan hallæris vetur. Hreppstjórarnir höfðu þá farið fram á það við Jens Lassen kaupmann á Eyrarbakka (Fyrsti vetursetukaupmaðurinn) að verslunin lánaði fátækum matvörur fram til vors. Sýslumaður í Árnessýslu var þá Brynjólfur Sigurðsson og góður kunningi Lassens. Brást hann illa við og ávítaði ítrekað hreppstjórnina fyrir heimtufrekju og sakaði þá um óhlýðni við yfirvöld og kóng. Meðal þeirra hreppstjóra sem sögðu af sér embætti voru þeir Jón Ketilsson í Nesi (hrstj. 1761-1768), en hann var endurkjörinn 1773. Jón Jónsson á Háeyri (hrstj. 1761-1768), Þóður Gunnarsson á Hrauni (hrstj. 1763-1768). Bjarni Magnússon hafnsögumaður frá Litlu-Háeyri var hreppstjóri þetta ár.

Fram til 21. júlí 1808 voru jafnan fimm hreppstjórar í hreppnum og voru þeir kosnir af bændum, en nú var þeim fækkað í tvo með konungsúrskurði og sjálfstæði hreppsins afnumið. Hreppurinn lagður undir umboðsstjórn konungs og kosningar afnumdar. Hreppstjórarnir voru þá skipaðir af Amtmanni eftir tillögu sýslumanns. Fyrstu hreppstjórarnir í Stokkseyrarhreppi hinum forna til að sverja þannig konungi hollustu voru þeir Jón Einarsson á Baugsstöðum og Jón Þórðarsson í Móhúsum.

Heimild m.a. Saga Stokkseyrar.

Einar Guðmundsson hét maður er átti heima að Stóra-Hrauni. Eitt sinn að morgni dags gekk hann til sjávar austur að Stokkseyri og sá hann þá til skrímslis sem var með tvo hnúða á baki og á stærð við húskofa. Öslaði skrímsli þetta í tjörnunum austan við Hraunsá en stefndi brátt til sjávar mót Einari. Þegar ferlíki þetta hafði nálgast hann nokkuð, brá Einar á það ráð að taka til fótanna og linnti ekki hlaupunum fyrr en heim var komið. Sá hann ekki meir af skrímsli þessu.

Heimild: Austantórur

Júní var ekki sérlega hlýr hjá okkur að þessu sinni og fór hitinn hæst í 16,5 stig en hafgolan dró hitann niður bestu daganna og því lítið um sólböð hjá strandbúum þrátt fyrir allmarga sólardaga. Þar sem hafgolunnar gætti ekki, t.d. á Þingvöllum fór  hitinn í tæp 22 stig. Að jafnaði var 12-14 stig að deginum hér við ströndina. Lægsta hitastig var -3°C í byrjun mánaðarins en nokkrar frostnætur voru á tímabilinu 5-7 júní og dró það máttinn úr gróðurvexti. N.A strekkingur réði oft ríkjum með þurkatíð, en úrkoma í mánuðinum var lítil. Veðráttan í maí og júní hefur einnig dregið úr skordýralífi svo mjög að vart sést fluga hér um slóðir. Grasspretta virðist þó góð og sláttur hafinn á nokkrum bæjum í grend.

Einhverju sinni bar svo við þegar gangandi menn á leið til Eyrarbakka frá Þorlákshöfn fóru um Hafnarskeið, gengu fram á tófu þar á sandinum, spölkorn frá ferjustaðnum er þá var við lýði. Tófan virtist steindauð og sperrti allar lappir í loft upp. Einn þeirra tók tófuna og bar með sér út að ferju og hugðist  flá refinn er heim kæmi. Lét hann dýrið liggja upp í barka bátsins meðan róið var yfir ósinn. Þegar bátinn kenndi grunns í Nesi, spratt tófan á fætur og stökk í land og höfðu þeir sem til sáu ekki meira af henni að segja.

Árið 1703 voru 652 íbúar á Eyrarbakka og Stokkseyri sem þá var einn hreppur. Þar af voru bændur og hjáleigumenn 70 talsins, en ómagar og þurfalingar 156. Þannig voru hlutfallslega margir á sveitastyrk fram eftir öldinni. Tómthúsfólk, eða Þurrabúðarmenn var  sá hópur landlausra húsmanna kallaður sem áttu lítið annað en hróflatildrið sem það hlóð úr grjóti og torfi með leyfi landeigenda og lifði mestmegnis af sveitastyrknum, ölmusu og öðru því sem til féll af úr hendi þeirra efnameiri.

Árið 1756 bjuggu í Skúmstaðahverfi Ólafur Jónsson tómthúsmaður við heilsulasna konu og kröpp kjör. Þar bjó einnig Aldís Þorkellsdóttir við tómthús og eitt barn. Margrét Oddsdóttir tómthúskona var þá háöldruð og bjó ásamt vanfæri dóttur í tómthúsi. Jón Brandsson var einnig tómthúsmaður í Skúmstaðahverfi, ásamt konu og tveim börnum. Tómthúsmenn í Háeyrarhverfi voru á þessum tíma, þau Erlendur Þórðarsson með konu og tvö börn. Jón Ólafsson var sagður stór og sterkur, en hann bjó  þar í tómthúsi ásamt konu sinni og tveim börnum. Þorsteinn Einarsson var þá áttræður og bjó í tómthúsi með konu sinni og bróðurbarni hennar. Í Hraunshverfi bjuggu við tómthús, Jón Jónsson smiður kona hans og fjögur börn. Jón dauði svokallaður bjó þar í tómthúsi með konu og tvö börn. Þá voru þeir Bauga-Guðmundur og Páll Hafliðason taldir letingjar mestir hér um slóðir. Síðasti tómthúsmaðurinn á Bakknanum var Berþór Jónsson (1875-1952) eða Bergur dáti eins og hann var kallaður, en hann bjó að Grímsstöðum.

Heimild: Saga Stokkseyrar

Eitthvað hafa menn verið að velta vöngum yfir því á Selfossi hvort sé réttara að tala um Eyrar-veg eða Eyra-veg.

Elstu heimildir um Eyrarveg  eru  líklega frá 1937 en þar minnist Tíminn (27.tbl.1937) á lagningu Eyrarvegar í umfjöllun um sunnlenska vegi.  Um og eftir 1956 er jafnan talað um Eyraveg á Selfossi í dagblöðum. Í aðalskipulagi Árborgar 2005 heitir vegurinn Eyra-vegur en í auglýsingu þar um er einnig talað um Eyrar-veg. "Deiliskipulag lóðanna Eyrarvegur 11-13 á Selfossi.
Í samræmi við skipulags- og byggingarlög nr. 73/1997, með síðari breytingum hefur bæjarstjórn Sveitarfélagsins Árborgar samþykkt þann 20. október 2005 tillögu að breyttu deiliskipulagi lóðanna 11-13 við Eyrarveg á Selfossi"

Í símaskránni búa Selfyssingar við Eyraveg en mörg fyrirtæki kenna sig við Eyrarveg á heimasíðum sínum.  Á gúggul eru 106.000 atriði þar sem vegurinn er kenndur  "Eyrarvegur Selfossi" en 32.500 atriði með "Eyravegur Selfossi".

Upphaflega var vegurinn nefndur "Fluttningabrautin að Ölfusárbrú" þegar hann var lagður um 1900. Síðar var farið að tala um Eyrarbakkaveg enda liggur vegurinn niður á Eyrar-bakka. Þegar Selfossbyggð færðist vestur fyrir brú töluðu Selfyssingar jafnan um "Eyraveg" en í orðanna hljóðan var Selfyssingum einnig tamt að tala um "Austuveg" í stað Austurveg og Eyra-bakka í stað Eyrar-bakka, þeir fóru ekki í Kaup-félagið heldur kau-félagið og bíllinn fór á ver-stæði en ekki á verk-stæði.

Nafnið Eyrar-vegur þekkist víða svo sem á Akureyri, en líkast til er aðeins einn vegur á landinu nefndur Eyra-vegur.

Það hefur ekki farið framhjá neinum að heimskautaloftslag ríkir á landinu þessi misserin. Grasið sprettur vart og allur gróður í hægagangi, flugur sjást ekki og köngulærnar liggja í dvala. Margar fuglategundir eru í basli með varpið vegna kuldanna. Sumar nætur í byrjun mánaðarins fór hitinn niður fyrir frostmark og allt að -3°C í eitt skipti hér á Bakkanum og sumstaðar meira austan Þjóssár.  Einhver éljagangur var öðru hverju í stað hefðbundinna sumarskúra. Langvarandi vorkuldar koma stöku sinnum þó nú sé orðið langt síðan að það gerðist síðast (1973), en vorkuldinn stendur þá oft fram yfir hvítasunnu. En nú eru veðurspámenn farnir að sjá fyrir endann á kuldaskeiðinu og spá hægt hlýnandi veðri nú um helgina.

Þeir fóstbræður Ingólfur Arnarson og Leifur Hróðmarsson (Hjör-Leifur), þá ungir menn í Noregi,  fóru í hernað með sonum Atla jarls hins mjóva af Gaulum. Synir hans hétu Hásteinn, Hersteinn og Hólmsteinn og voru þeir vígdjarfir og fór þeim ætíð vel í hernaði.  Er þeir félagar komu heim eftir velheppnaða herför um norskar sveitir ákváðu þeir að herja á ný næsta sumar. Um veturinn gerðu fóstbræður veislu handa þeim jarlsonum. Þar strengdi Hólmsteinn heit um að hann skyldi eiga Helgu systir Ingólfs, eða enga konu ella. Menn létu sér fátt um finnast, nema Leifi sem roðnaði við, enda bar hann sjálfur hug til Helgu. Þegar þeir skildu að borðum um síðir var fátt um kveðjur milli Leifs og Hólmsteins.

Næsta vor bjuggust þeir fóstbræður Ingólfur og Leifur til hernaðarins og héldu til móts við þá jarlsyni  Herstein og Hólmstein sem fyrr var ákveðið og hittust þeir við Hísargafl. Sló þá þegar í brýnu milli Leifs og Hólmsteins og liðsmanna þeirra. Er barist höfðu um hríð kom Ölmóður gamli Hörða-Kárason er var frændi Leifs og hélt hann þeim Ingólfi liðveislu. Féll þá Hólmsteinn, en Hersteinn flúði við svo búið. Fóstbræður héldu þá í hernaðinn sem fyrr var ætlað.

Um veturinn fór Hersteinn, að þeim fóstbræðrum ásamt mönnum sínum og hugðust drepa þá. Leifi hafði borist njósn af ferð þeirra og gerði hann honum fyrirsát. Varð þá háð orrusta mikil og féll þar Hersteinn. Eftir það dreif að þeim fóstbræðrum vinir þeirra úr Firðafylki. Voru menn þá sendir á fund Atla jarls og Hásteins til að bjóða sættir. Náðust sættir um að þeir fóstbræður gjaldi eignir sínar til þeirra feðga. Varð það til þess að að þeir Ingólfur og Leifur hugðust flytja búferlum til eyjar  í norðurhöfum er þeir höfðu fregnað af og nefndist "Ísland".

Liðu nú tímar þá er Haraldur gullskeggur konungur í Sogni og mágur Atla jarls hins mjóva gaf barnabarni sínu Haraldi unga nafn sitt og ríki. Haraldur ungi var sonur Þóru dóttur gullskeggs og Hálfdáns svarta konungs í Upplöndum. Þá er Haraldur ungi er andaður bar ríkið undir Hálfdán svarta, en hann setti þá Atla jarl hinn mjóva yfir það. Þá er Þóra lést fékk Hálfdán Ragnhildi dóttur Sigurðar-hjartar fyrir konu og var sonur þeirra Haraldur hárfagri.

Enn líða tímar þar til Haraldur hárfagri mægist við Hákon jarl Grjótgarðsson og leggur undir sig Noreg. Fékk þá Hákon valdstjórn yfir Siganfylki í trássi við Atla jarl hins mjóva. Drógu þá báðir jarlarnir til liðssöfnunar og þreyttu kappi um völdin. Á Stafanesvogi á Fjöllum mættust herir þeirra í mikinn bardaga. Féll þar Hákon jarl en Atli jarl hinn mjóvi særðist til ólífis. Hásteinn hélt þá ríkinu um sinn, en þar kom að Haraldur dró mikið lið móti honum.  Hásteinn hörfaði undan herjum Haraldar og lét búa skip sitt skjótt til utanfarar. Var það ráð Hásteins að sigla til Íslands og tók hann land er hann nefndi Stokkseyri , en landnám hans náði milli Ölfusár og Rauðár. Hásteinn átti þá að konu Þóru Ölvisdóttur og tvö börn, Ölvir og Atla. Hallsteinn var mágur Hásteins og lét hann brátt búa skip sitt fólki og fénaði til Íslands. Hásteinn gaf honum þá af landnámi sínu frá Hraunsá að Ölfusá, nefnt Eyrarbakki. Kona Hallsteins var Sóveig hin fagra og bjuggu þau í Framnesi.  [Sonur þeirra var Þorsteinn, faðir Arngríms, er veginn var að fauskagrefti, hans son Þorbjörn á Framnesi. ].Framnesbæinn þurfti að flytja ítrekað undan sjávargangi, en síðasta bæjarstæði Framnesinga  nefnist Gamla-Hraun.

Heimild: Saga Stokkseyrar.