13.11.2011 17:46

Verslun hefst á Sokkseyri.

Stokkseyri um 1900Eyrarbakkaverslun var á sínum tíma stórveldi í verslunarrekstri, en til hennar sóttu bæði Árnesingar, Rangæingar og Vestur-Skaptfellingar. Þá höfðu nokkrir einstaklingar verslun á Eyrarbakka með misjöfnum árangri og eru Einar borgari Jónsson og Þorleifur ríki Kolbeinsson kunnastir. Um 1880 bjó ungur maður, Bjarni Pálsson  í Götu í bæjarhverfinu á Stokkseyri og hafði hann starfað um skeið hjá Eyrarbakkaverslun. Hann sá hagnaðarvon í því að setja á fót  verslun á Stokkseyri, en lestirnar austan úr sýslum runnu þar hjá á leið sinni út á Bakka. Að vísu hafði hann ekki  verslunarleyfi, en það sem verra var, að á Stokkseyri  var engin löggilt höfn. Þá bar það til eitt vor, að sr. Stefán Stephenson  prestur á Ólafsvöllum  kemur að Götu og biður Bjarni hann að hefja máls á því  á þingmálafundi, að löggilt verði höfn á Stokkseyri. Prestur gerir svo  og hafði sitt mál fram á fundinum, þrátt fyrir nokkur andmæli. Um þingtímann var Bjarni í Reykjavík, til þess að útskýra  málið, því talsverður andróður var gegn því, en svo lauk, að höfnin var löggilt 1. apríl 1884. Ekkert varð þó úr verslun á Stokkseyri, að sinni, og drukknaði Bjarni á þrítugasta aldursári, árið 1887 er sexmannafar er hann var formaður fyrir, fórst við sjöunda mann í þrautalendingu við Þorlákshöfn.

Skúli Þorvarðsson /mynd:althingi.isUm þessar mundir var í bígerð að stofna pöntunarfélag í Árnessýslu. Gekkst Skúli alþingismaður Þorvarðsson á Berghyl fyrir því að nokkru. Sóttist hann eftir liðsinni Rangæinga. Var einn þeirra Þórður alþingismaður Guðmundsson á Hala, og boðaði hann til fundar á Stórólfshvoli árið 1888. Var þar pöntunardeild stofnuð, og Þórður kosinn deildarstjóri. Fjelagið var nefnt "Kaupfjelag Árnesinga". Tilgangur þess var að útvega "betri vörur og betra verð". Á þessum tímum voru allar ár í austursýslunum óbrúaðar, og olli það félaginu miklum erviðleikum. Félagið sótti og sendi vörur sínar til Reykjavíkur, og þótti þeim örðugt, sem lengsta áttu leiðina, eins og von var. Talsverður hagur þótti mönnum að því að versla við félagið, bæði með útlendar vörur og innlendar. Þeir sem ekki áttu mjög langa leið á »Bakkann«, en langt til Reykjavíkur, treystu sér ekki til að halda áfram viðskiptum við félagið, sökum erviðra ferðalaga. Var þetta til umræðu á fundi á Húsatóftum haustið 1889. Börðust þeir Þórður á Hala og síra Jón Steingrímsson í Þórður Guðmundsson frá Hala/mynd: althingi.isGaulverjabæ einna mest fyrir því, að skipta félaginu. Vildu uppsveitamenn í Árnessýslu versla áfram í Reykjavík, en Rangæingar og sumir Ámesingar mynduðu nýtt félag, sem kallað var "Stokkseyrarfélagið". Var ákveðið að fá vöruskip að Stokkseyri og kom fyrsta skipið 1891. Þetta skip kom tvisvar um sumarið, en sigldi nær því tómt til baka, í bæði skiptin. Aðalframkvæmdarmaðurinn í öllu þessu mun hafa verið Páll Briem, þá sýslumaður, en síðar amtmaður, fyrir norðan. Hann var formaður Stokkseyrarfélagsins, þangað til hann flutti norður.

Fyrsta verslunarskipið  sem kom til Stokkseyrar fór ekki inn á höfnina, en  árið eftir (11. Júlí 1892, ) kom Þýska skonnortan"Tankea", rúmlega 90 tonn að stærð og var það fyrsta skipið sem lagðist inn á Stokkseyrarhöfn. Þá var farið að versla með sauði til Englands, og námu viðskiptin 50 þús. kr. fyrsta árið. Verð á sauðum var 16-24 kr. Litlu síðar komust viðskiptin upp í 90 þús. kr. og urðu aldrei hærri síðan. Mestan hnekkir beið Stokkseyrarfæelagsins, þegar innflutningur á lifandi sauðfjé til Englands var bannaður. Komst félagið þá í 27 þús. kr. skuld við umboðsmann sinn, L. Zöllner.

Fyrsti afgreiðslumaður félagsins var ívar Sigurðsson, en hann varð fyrstur til að fá borgarabréf á Stokkeyri árið 1889. Hann hafði byrjað að versla í mars það ár í smábúð á Stokkseyri í litlu húsi, sem Grímur Gíslason í Óseyrarnesi átti þar. Hafði verið svo til ætlast, að þeir Grímur og Bjarni í Götu hefðu þar smáverslun, en það fórst fyrir við fráfall Bjarna sem fyrr er getið.

Grímur Gíslason í NesiÞað stóð verslun á Stokkseyri talsvert fyrir þrifum að þar var engin vörugeymsla fyrir hið nýja félag og rættist ekki úr því fyr en 1894, að Grímur í Nesi réðst í að byggja tvílyft geymsluhús, sem var 40 álna langt, 12 álna breitt. (brann til kaldra kola 1927) Ólafur Árnason var umsvifamikill kaupmaður á Stokkseyri um langt skeið. Hann stofnaði verslun árið 1894 í skjóli Stokkseyrarfélagsins í fyrstu en sá svo um pantanir þess síðustu árin. Árið 1907 stóð Ólafur að stofnun kaupfélagsins Ingólfs ásamt bændum einkum úr Rangárvallasýslu. Formaður fjelagsins var kosinn Eyjólfur Guðmundsson í Hvammi. Kaupfélagið Ingólfur rak mikla verslun fram yfir 1918 með útibúi á Eyrarbakka en starfsemin lognaðist útaf 1923.

Við manntalið 1890 voru á Stokkseyri 269 menn, þar af örfáir þurrabúðarmenn, en 1914 bjuggu þar 658 manns (allt þurrabúðarmenn) en þá var Stokkseyri  í mestum blóma. Á þessum árum voru flest allir torfbæirnir rifnir og timburhús byggð.

Aðrir verslanarekendur á Stokkseyri undir lok 19. aldar: Árið 1896 byrjaði Jón Þórðarson, kaupmaður í Reykjavík, með  verslun á Stokkseyri, en Björn Kristjánsson flutti þangað vörur um tveggja ára skeið. Árið 1898, keypti Edínaborgarverslunin í Reykjavík reksturinn og hafði hún þarna útibú í nokkur ár en þá tók Jón Jónsson & Co við henni. Umsvifamikil vínsala var í þessum verslunum og drykkjuskapur óhóflegur á þessum árum. Verslunarfélagið "Ingólfur" tók síðan þessa verslun yfir. Þá má geta þess að Lefolisverslun á Eyrarbakka hafði útibú á Stokkseyri um nokkur ár, til saltgeymslu og fisktöku, m. fl. Um 1928 var rekin verslun á Stokkseyri undir nafninu "Brávellir" en síðan var Kaupfélag Árnesinga lengst af með útibú á Stokkseyri.

StokkseyrarhöfnStokkseyrarhöfn: Eins og fyrr er getið hafði Bjarni Pálsson haft orð fyrir löggildingu hafnar á Stokkseyri skömmu eftir 1880. Grímur Gíslason í Óseyrarnesi lét síðan setja þar landfestar. Ólafur Árnason kaupmaður, hafði forgöngu um, að fengnir voru kafarar frá Danmörku, til að dýpka skipaleiðina og víkka höfnina. Var unnið að þessu í þrjú sumur og mun verkið hafa kostað um 24 þús. krónur. Lagði landssjóður til 16 þús., en Rangárvallasýsla, Árnessýsla og Ólafur Árnason afganginn. Höfnin var þó aldrei hættulaus, því alls hafa slitnað upp á höfninni fjögur verslunarskip, og þrjú hafa strandað annarstaðar, áður en þau næðu höfn. Af þessum 7 skipum strönduðu þrjú, sumarið 1906. Ekkert gufuskip komst inn á sjálfa höfnina, en fyrsta gufuskipið sem sigdi til Stokkseyrar var sænska skonortan "Toncea".

Heimildir: Páll Bjarnason /Tímarit kaupfjelaga og samvinnufélaga 1914. http://www.landogsaga.is/section.php?id=9&id_art=141&id_sec=172

http://www.heimaslod.is/index.php/Blik_1971/P%C3%A1ll_Bjarnason,_sk%C3%B3lastj%C3%B3ri,_fyrri_hluti

http://eyrbekkingur.blogspot.com/2011/03/sjoslys-i-rorum-vi-eyrarbakka.html

http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2172714

http://brim.123.is/page/7811/

09.11.2011 23:01

Vertíðin 1915

Frá Eyrarbakka voru 10 bátar gerðir út en 17 á Stokkseyri en allnokkrir Eyrbekkingar gerðu út báta frá Þorlákshöfn og verða þeir taldir hér síðar. Formenn á Eyrarbakka vertíðina 1915 voru þessir; Árni Helgason í Akri með motorbát, Guðjón Jónsson á Litlu Háeyri með áraskip Guðm. Ísleifsson á Stóru Háeyri með áraskip, Haraldur Jónsson á Stóru-Háeyri með áraskip  Jón Bjarnason í Eyfakoti með áraskip, Jón Einarsson í Mundakoti með áraskip, Jón Jakopsson í Einarshöfn með áraskip, Loftur Jónsson í Sölkutóft með mótorbát, Magnús Arnason á Búðarstíg með áraskip, Sigurður Gíslason í Suðurgötu með mótorbát.

Öll áraskipin á Eyrarbakka voru tíróin á þessum tíma. Aflanum af vélabátunum var skift í 2 parta, fékk Þá sinn helminginn hver útgerðarmaður bátsins, og hásetar, sem allir áttu hlut sinn sjálfir, en mótorbátarnir öfluðu jafnan meira en áraskipin. Á mótorbátunum voru 7-8 menn en 12-13 menn á áraskipunum. Fyrst var róið á vertíðina með línur, sem voru svo notaðar jöfnum höndum með netum. - í byrjun febrúar aflaðist ekkert nema lítið af smárri Guðmundur Ísleifssonýsu. Net voru lögð 14. s. m. og aflaðist þá dálítið. Annars mjög lítill afli yfir höfuð allan mánuðinn. Heidarafli vertíðarinnar 2.febr.-11. maí voru 26.589 þorskar, 6.707 ýsur og 175 ufsar. Annar slæðingur svo sem hnísur ótalið. Aflahæstir á vertíðinni var Árni Helgason með 6.315 fiska og Loftur Jónsson með 5.925 fiska

Eyrbekkingar sem gerðu út í Þorlákshöfn voru þessir: Guðfinnur Þórarinsson, Eyrarbakka, Ívar Geirsson, Eyrarbakka. Jón Jónsson, (Norðurkoti) Eyrarbakka. Jón Jónsson, Skúmstöðum. Jón Helgason, Eyrarbakka. Jón Sigurðsson, Eyrarbakka. Jón Stefánsson (Brennu) Eyrarbakka. Jóhann Gíslason, Hofi. Jóhann Guðmundsson. Kristinn Þórarinsson, Eyrarbakka. Sigurður Isleifsson, Eyrarbakka. Tómas Vigfússon, Eyrarbakka. Þórarinn Einarsson, Eyrarbakka.


Formannsvísur 1915

Eyrarbakki: a. Róðrarskip.

Guðm. ísleifsson, Stóru Háeyri.

Guðmund arfa ísleifs má
oft á karfa hlöðnum sjá,
hönd með djarfa, hár með grá,
Hlés ber starfið gott skyn á.
                              
Úlfur.

Lætur flakka formaður
fokku-rakka ótrauður,
eiðir stakka alkunnur,
austur- »Bakka« víkingur.

Þótt að hára hvítni krans,
hlýðir »Ársæll« boði manns,
enn þá knár við Drafnar-dans,
drengur fár er maki hans.

Guðjón Jónsson, Litlu-Háeyri.

Guðjón sjáinn ýtir á
oft, þó láin rjúki blá,
hræðast má ei maður sá
marar fláu öskrin há.

Drafnar-ála kannar knör,
klýfur þjála Ægis-skör,
Hönd úr stáli heim í vör
honum »Njáli« beinir för.

Heimild: Guðm. Ísleifss./Ægir 1915

08.11.2011 21:46

Eyrarbakkaþjófnaðurinn 1886

VesturbúðirnarTil sögunnar eru nefndir Þorfinnur Jónsson (f. 10. júní 1867), Magnús þorláksson (f.18. september 1866), Jón Magnússon í Svarfhóli (f. 24. marz 1852), Eyjúlfur Símonarson á Reykjavöllum (f.6. febrúar 1857) og Loptur Hansson (f.2. júní 1824). Voru þeir Þorfinnur og Magnús vinnumenn að Laugardælum í Flóa hjá Guðmundi lækni Guðmundssyni,  veturinn 1886. Þorfinnur, Magnús og Jón stunduðu á árunum áður sauðaþjófnað og ýmiskonar gripdeildir, en Eyjúlfur og Loptur nutu yfirleitt góðs af með þeim félögum.  Að kvöldi dags hinn 2. febrúar ákváðu þeir félagar  Þorfinnur og Magnús að fara fótgangandi í ránsferð niður á Eyrarbakka og höfðu þeir með sér skaröxi eina til verksins. Smá föl og svellalög voru yfir allri mýrinni og tunglbjart  sem gerði þeim gönguna léttari. Undir miðnætti voru þeir komnir í þorpið og brutust þeir fljótlega  inn um glugga í Lefolii-verslun, (Guðmundur Thorgrímsen var þá verslunarstjóri)  kveiktu þar ljós og stálu ýmsum búðarvarningi, svo sem dúkum, tóbaki, sykri, talsverðu af brauði, hnífum sem þeir prófuðu bitið á með því að skera gólfteppi í lengjur, speglum, þjölum, treflum, lérefti, sjölum, stígvélum, skyrtum, klútum, sápu, smjöri, vínflösku o. fl. matarkyns, sem þeir létu ofan í 2 poka, er þeir einnig tóku í búðinni. Þeir fóru því næst út úr húsinu sömu leið og þeir komu inn í það, og höfðu pokana með sér; tók þá Þorfinnur skíðasleða, er hann fann í bæjarþorpinu á Eyrarbakka  og óku þeir þýfinu um nóttina á sleða Þessum heim að Laugardælum og fólu Það í heyi í heygarðinum en komu sleðanum niður um vök í Ölfusá. Síðar tóku þeir þýfið Þaðan og geymdu það um stund í Coghillsrétt (John Coghill sauðakaupmanns )og víðar, allt  þar til eftirhreitur þýfisins fannst og málið komst upp. Höfðu þá allir fyrnefndir félagar hagnýtt sér hluta þýfisins á einhvern hátt.  En þetta var ekki fyrsta ránsferðin  niður á Bakka; Á þorra 1885 stálu þeir félagar, Þorfinnur, Jón og Eyjúlfur, jakka á Eyrarbakka, tilheyrandi Jóni í Norðurkoti, og lenti hann hjá þorfinni á endanum. Þá stálu þeir ýmsu lauslegu frá Guðmundi bókbindara Guðmundssonar sem og húsbónda sínum að Laugardælum.

Sýslumaður og lögreglustjóri var þá Þórður Guðmundsson í Gerðiskoti. Daginn eftir fyrrgreinda ránsferð voru sleðaförin eftir þjófanna rakin allar götur upp í Laugardælahverfi, en þá var orðið svo dimt að ekki var rakið lengra þennan daginn, en um nóttina snjóaði og huldi fönnin allar slóðir næsta morgun. Leitarmenn höfðu fundið í sleðaförunum sykurmolar, kaffibaunir og tvíbökur. Þeir töldu því ranglega í fyrstu að slóðin hefði verið gerð til að villa um fyrir leitarmönnum.

Í þessu máli voru átta manns lögsóttir, tvær konur sýknaðar og 6 dæmdir.

Þorfinnur og Magnús voru dæmdir í landsyfirréttardómi  1887 til 3 ára betrunarhúsavinnu. Jón og Eyjúlfur voru dæmdir til 4 ára betrunarhúsavinnu, en Loptur fékk 20 daga fangelsi við vatn og brauð. Þá var Hólmfríður Loptsdóttir (f. 18. nóvember 1837), vinnukona Lopts 5 daga fangelsi við vatn og brauð fyrir að matreiða hin stolnu matvæli úr Eyrarbakkabúð.

Landsyfirréttardómar og hæstaréttardómar í íslenzkum málum

Þjóðólfur 1886 og 1887.

08.11.2011 20:29

Skruggur og skýfall

36 mmHvassviðrið í gær hófst með þrumum og eldingum og mikilli rigningu um hádegisbil, en þá snerist vindur úr NA til SA áttar og bætti stöðugt í. Hús á Selfossi nötruðu og skulfu undan þrumunum, en hávaðinn frá skruggunum var geigvænlegur. Þá hlýnaði hratt frá 4 gráðum upp í 10 gráður á örfáum klukkutímum. Lægst stóð loftvog í 986.4 mb. um miðnætti, en þá var líka hvassast hér við ströndina 16 m/s og tæplega 24 m/s í hviðum. Mun hvassara var austan Þjórsár og inn til landsins sem og í öðrum landshlutum. Á síðasta sólarhring var úrkoma á Eyrarbakka um 36 mm.

02.11.2011 21:45

Tíðarfarið á Bakkanum í oktober.


Veðrið á Bakkanum þennan mánuð hefur einkennst af NA -SA lægum áttum, næturfrost nokkur en fátítt yfir daginn. Hæsta hitastig í mánuðinum var 12,3°C þann 3. en mest fór frostið í -2.2°C þann 7. Mesta úrkoma á sólarhring voru 16mm annan dag mánaðarins. Enginn snjór féll á láglendi í mánuðinum. Stormur var þann 8. meðalvindur 22 m/s og mest  29 m/s í hviðum. Þá gerði suðaustan hvassviðri þann 12. Þann 17 gerði norðan hvassviðri. Þrumuveður gerði þann 14. með stormhviðum, 23,5 m/s  Sérstakt góðviðri gerði þann 10 og á fyrsta vetrardegi þann 22.

01.11.2011 23:14

Vertíðin 1923

mb. Freyr, skip Jóns HelgasonarTólf mótorbátar voru gerðir út frá Eyrarbakka vetrarvertíðina febrúar og mars 1923. Voru þessir formenn: 1.Árni Helgason, Akri. 2.Guðfinnur Þórarinsson, Eyri. 3. Jóhann Bjarnason, Einarshöfn. 4.Jóhann Jóhannsson, Brennu. 5.Jóhann Loftsson, Sölkutóft. 6.Jón Bjarnason, Björgvin. 7. Jón Helgason, Bergi. 8.Jón Jakobsson, Einarshöfn. 9.Kristinn Vigfússon, Frambæ. 10.Kristján Guðmundsson, Stighús. 11.Páll Guðmundsson, Hjörleifseyri. 12.Vilbergur Jóhannesson, Haga. Þá voru gerð út tvö áraskip og voru formenn þeirra; Sigurður Ísleifsson, frá Gróubæ Eyrarbakka og Tómas Vigfússon, Garðbæ.

  Aflahæstur var Árni Helgason í Akri. 8.574 þorskar, 486 ýsur og 20 löngur. Aflahæstur formaður áraskipa var Sigurður Ísleifsson með 1200 þorska, 100 ýsur, 2 löngur og 4 ufsa. Heildarafli vertíðarinnar voru 65.255 þorskar, 5.646 ýsur og 214 ýmsar tegundir.


Heimild: Ægir 1923 (Tímarit.is)

29.10.2011 23:04

"Best verður að fara til Brasilíu"

Þetta var viðkvæði á Eyrarbakka fyrir hart nær 150 árum en það átti þó eftir að breytast.

Maður er nefndur "William Wickmann, danskur að ætt. Hafði hann dvalið um 10 ár á Íslandi sem Washington Island Town Governmentverslunarþjónn, fyrst í Reykjavík og síðan í Hafnarfirði og á Eyrarbakka. Um haustið 1865 fór hann af íslandi áleiðis til Bandaríkjanna, og lenti hann í Milwaukee í Wisconsin-ríki. Hann átti þar ættingja, sem hann fór að vitja. "Wickmann þessi skrifaðist á við fyrrum húsbónda sinn, Guðmund. Tlhorgrimsen á Eyrarbakka  og lét hann í bréfum sínum vel yfir stöðu sinni i hinum nýja heimi. Hrósaði mjög landkostum, og meðal annars áleit hann að fiskurinn i Michigan-vatninu væri stór og óþrjótandi gullkista, sem ýmsar þjóðir ysu úr, og að Islendingar mundu hafa sama rétt og aðrir að seilast ofan í kistuna og fá sinn hlut. Vera kann nú, að Wickmann hafi séð björtu hliðina á sínu nýja heimkynni, og eins og ungum mönnum oft er hætt við, ekki gáð að skuggahliðinni, og þessvegna lofað landið, ef til vill um of. En bréf Williams til Guðmundar Thorgrímssens á Eyrarbakka varð öðrum hvatning til að feta í fótspor hans.

Árið 1870, þann 12. dag maímánaðar, fóru af Eyrarbakka þrír ungir menn til Vesturheims, voru þeir: Jón Gíslason (f.12.12.1849 í Kálfholti í Holtasveit) búðarsveinn við Lefolii-verslun, Guðmundur Guðmundsson (f .8.7.1840 á Litla-Hrauni) formaður á Eyrarbakka og Árni Guðmundsson ( fæddur að Gamlahliði á Álftanesi 24. október 1845.), vinnumaður hjá G. Thorgrímssen  en Jón Einarsson bættist við hópinn í Reykjavík. Hinn fyrst nefndi var forsprakkinn, og lánaði hann hinum tveimur síðast nefndu fé til fararinnar, en Guðmundur fór upp á sínar eigin spítur. Jón hafði tekið arf eftir föður sinn, sem hann hafði óskertan, svo hann stóð betur að vigi en flestir aðrir i þessari byggð til að fara af landi burt, og kom arfurinn honum nú að góðu haldi, og einnig þeim sem slógust í förina með honum.

Jón GíslasonHinn 12. maí lögðu þeir félagar á stað frá Eyrarbakka landveg til Reykjavíkur, og eftir fárra daga dvöl í höfuðborginni tóku þeir sér far með póstskipinu "Díana" til Kaupmannahafnar. Á meðan þeir stóðu við í Reykjavik, reyndu ýmsir að telja þá af að leggja út í þessa glæfraför. Einn var meira að segja fullvissaður um, að ef hann færi vestur, yrði hann étinn upp með húð og hári, en ef ske kynni að hann ekki lenti þar sem mannæturnar héldu til, yrði hann gerður að þræli-svertingja líkast til? En þeir  félagar héldu sinu striki og töku sér far með ,,Diönu", eins og áður er sagt, til höfuðstaðar Danmerkur. Skipið kom við í Færeyjum og Shetlandseyjum, og að endingu lagðist það við festar í Kaupmannahöfn. Þeir félagar stóðu þar við í 4 daga, og notuðu tímann til að hitta ýmsa landa sína þar og skoða hið markverðasta í þeirri fögru borg. Hinn 3. júni lögðu þeir á stað með gufuskipinu "Pacific" til Hull, og eftir að þar var lent, fóru þeir með járnbraut tíl Liverpool. Frá Liverpool fóru þeir á Allanlínu- skipinu "Austrian". Þeir fengu harða og langa útivist-sífelda storma af austri, og var sjógangurinn gríðarlegur, farþegar og farangur kastaðist til og frá í skipinu; tóku þá Eyrbekkingarnir það ráð, að skorða sig milli bekkja niður í skipinu og spiluðu  Vist  dag eftir dag sér til dægrastyttingar. Þeir lentu í Quebec 18. eða 19. júní. Þaðan fóru þeir áleiðis til Milwaukee, en höfðu svo miklar tafir á leiðinni, eins og títt er með vörulestum Guðmundur(freight trains) að þeir komu ekki til Milwaukee fyrr en þann 27. s. mán. Farbréf fyrir hvern kostaði 94 ríkisdali ríkismyntar frá Kaupmannahöfn til Milwaukee. Dvöldu þeir um tíma í Milwatrkee, en Jón fór um haustið til Washington Island og keypti þar land í félagi við William Wickmann, sem áður er getið. Létu þeir félagar þá höggva skóg á landi sínu, og bygðu-útskipunar bryggju o.fl.  Árið 1873 skiptu þeir eignum sínum, og fékk þá Jón mest af landinu, með húsum, en Wickmann bryggjuna, ásamt nokkrum ekrum af landinu. Jón giftist 1877 Ágústu dóttir Einars kaupmanns Bjarnasonar í Reykjavík. Jón setti upp verslun á Vashingtoneyju um það leiti.

Guðmundur var formaður á Bakkanum frá því hann var 19 ára gamall þangað til hann fór af landi burt vorið 1870. Hann réði sig til fiskimanna frá Milwaukee sumarlangt, en fór um haustið til Washington Island og stundaði þaðan fiskveiðar. Hann kvæntist 1875, Guðrúnu Ingvarsdóttir frá Mundakoti.

Móðir Guðmundar "Málfríður Kolbeinsdóttir" var hagyrt og hefur varðveist ein vísa eftir hana, sem er svo hljóðandi.

Gísli, Þórður, Guðmundur,

Geir, Jón, Þorsteinn, Mangi,

Jóhannes, Stefán, Hróbjartur,

jafnt þar sjást á gangi,

 

Úr Stokkseyrar ýta vör

einhver fæst til bollinn,

allir þeir á einum knör,

út á Danapollinn."

                      MK

 

(Danapollur var í Stokkseyrarlending)

Árni GuðmundssonÁrni fór 18 ára gamall austur á Eyrarbakka; gerðist vinnumaður hjá G. Thorgrimsen og var hjá honum í 4 ár. Fór síðan til Reykjavíkur, og lærði þar trésmíði hjá Jóhannesi Jónssyni snikkara. Fór hann að því búnu aftur austur á Eyrarbakka, til Thorgrimsens, og var þar vinnumaður og búðarmaður þangað tiil um vorið 1870, að hann fór með þeim félögum til Ameríku. Var hann að fiskiveiðum um sumarið með félaga sínum Guðmundi Guðmundssyni, og fór það haust til Washington eyju. Árið 1880 flutti hann sig til Andabon County í lowa, og var þar i 2 ár við smíðar. Kom aftur til eyjarinnar, og dvaldi þar síðan en giftist ekki.

Jón (f.ca 1850) var um nokkur ár vinnumaöur og meðreiðarmaður dr. Hjaltalíns (var hann því stundum kallaður Jón Hjaltalín). Eftir að hann fór vestur, stundaði hann flskiveiðar, fyrst í Milwaukee og svo á Washington eynni.

Næstu árin fóru margir Íslendingar vestur til Washingtoneyjar og voru allmargir Eyrbekkingar á  meðal þeirra:

1872. Fóru 14 manns af Eyrarbakka; af þeim lentu flestir á eynni. Þrjár persónur af þeim voru þar enn árið 1900: Olafur Hannesson, sonur Hannesar Sigurðssonar og konuhans Guðrúnar Jónsdóttur á Litluháeyri á Eyrarbakka; Árni Guðraundsen, sonur Þórðar kameráðs Guðmundsen, sem lengi var sýslumaður í Arnessýslu, og konu hans Jóhönnu A. Knudsen; og Guðrún Ingvarsdóttir, sem giftist Guðm Guðmundssyni, eins og áður er getið. Hinir aðrir, sem lentu þar úr þessum hóp. voru: séra Hans Thorgrimsen; Dr. Arnabjarni Sveinbjörnsson; Þovkell Árnason frá Eiði á Seltjarnarnesi; og Olafuv Guðmundsson, frá Arnarbæli, en þeir fóru þaðan aftur eftir lengri eða skemri dvöl.

1873. Teitur Teitsson, hafnsögumaður af Eyrarbakka; var faðir hans TeiturHelgason, einnig búsettur á Eyrarbakka. Hann fór þaðan alfarinn 1887, og flutti til Manitoba.

1881. Björn Vernharðsson, ættaður af Eyrarbakka. Fór frá Íslandi til Milwaukee 1873; var þar þar til hann kom til Washingtoneyjar. Hann varr föðurbróðii Björns kaupmanns Kristjánssonar í Reykjavík. Sagðist Björn vera kominn í beinan ættlegg í móðurætt af Þangbrandi biskupi, en í föðurættaf Agli Skallagrímssyni.

1884, Hannes Jónsson af Eyrarbakka, sonur Jóns Jónssonar á Skúmstöðum i Rangárv.sýslu, og konu hans Ragnhildar Vernharðsdóttur. Sigurður Sigurðsson af Eyrarbakka, ættaður frá Skammadal í Mýrdal.

1885. Þórður læknir Guðmundsson, bróðir Árna, sem áður er nefndur -Kom 13. ágúst það ár. Hann dó snögglega 29. janúar 1899.

 

1886. Magnús Jónsson Þórhallasonar, af Eyrarbakka, en móðir Magnúsar var Þórunn Gísladóttir frá Gröf í V.Skaftafelssýslu.

1887. Jón Þorhallason, tiésmiður, faðir Magnúsar. af Eyrarbakka. Jón er ættaður frá Mörk á Síðu, sonur Þórhalls Runólfssonar, sem lengi bjó þar. Bárður Nikulásson, Bárðarsonar Jónssonar, af Eyrarbakka, ættaður úr Skaftártungu: var móðir hans Sigríður Sigurðardóttir, frá Hvammi, Arnasonar frá Hrísnesi.

 

1888. Þorgeir Einarsson, ættaður af Eyrarbakka. Kom til Milwaukee 1873, en dvaldi i Racine og Walworth Counties í 15 ár. Faðir hans, Einar Vigfússon fór með honum. (Sigurður Jónsson, Arnasonar Magnússonar Beinteinssonar, ættaður úr Þorlákshöfn. Móðir hans var Þórunn Sigurðardöttir frá Skúmstöðum í Landeyjum, og voru því foreldrar hans bræðrabörn. Kom til Minneapolis frá Kaupmannahöfn 1885).

 

Heimild: Almanak Ólafs  S. Thorgeirssonar 1900. http://brim.123.is/blog/record/425257/  http://brim.123.is/blog/2010/02/24/436646/

25.10.2011 21:18

Vertíðin 1975

Stjórnendur Hraðfrystihúsins, Halldór, Páll og  MaddýEinn bátur hóf vertíðina í janúar 1975 og fór tvær sjóferðir, en þegar leið á fjölgaði bátum til sjós og voru jafnan 8-9 bátar að veiðum með net og botnvörpu fram til loka, en þá náði vertíðaraflinn 1.014 lestum sem landað var í heimahöfn en vertíðarafli Bakkabáta var alls 1.616 lestir.  Aflahæstu bátar á vertíðinni: Björg, net 236 lestir. Skipstjóri á Björg var Gísli Jónsson. Sólborg, net  231 lest. Ólafur H, net  223 lestir. Á humar og haustvertíð lönduðu jafnan 5-10 bátar afla sínum á Eyrarbakka, en þó enginn í nóvember og desember. Heildaraflinn á árinu með humri var 2.271 lest.

Heimild: Ægir 1975 tímarit.

20.10.2011 20:53

Horfinn tími, leikvöllur fjörunnar

Brynjar- Hafsteinn-Sigurður-Atli-Finn.
Veiðimenn-Þekkið þið þá? (Myndina tók Stefán Nikulásson 1972)

KR-ingar? (Myndina tók Stefán Nikulásson 1972)
Sigríður-Kristbjörg
Stúlkur-skilaboð í sandinn. (Myndina tók Árni Johnssen 1971)

Barnapíur ( Myndina tók Katrín B Vilhjálmsdóttir 1962)

18.10.2011 21:03

Vertíðin 1974

Hafrún ÁR 28Vertíðin hófst í febrúar þegar 1 bátur hóf togveiðar en í allt voru 7 bátar gerðir út frá Eyrarbakka á vetrarvertíð sem lauk 15. maí. . Heildarafli á vertíðinni var 3.018 lestir. Þar af landað heima 1.517 lestum úr 197 sjóferðum. Hæstu bátar á vertíðinni voru: Hafrún 366, lestir 55 róðrum Álaborg  349, lestir í 56 róðrum. Jóhann Þorkelsson  318,lestir í 53 róðrum Skipstjóri á Hafrúnu var Valdimar Eiðsson.( Hafrún brann í róðri 12 sep 1974 ) Aðrir bátar sem voru með aflahæstu bátum í einstaka róðrum voru: SólborgSæfari og Guðmundur Tómasson VE (Var síðar keyptur til Eyrarbakka). sjöundi báturinn var Askur ÁR. Yfir sumarið stunduðu 4 bátar humarveiðar og 4 bátar veiðar með fiskitrolli. Þegar leið á haustið fækkaði bátum á sjó og aðeins einn bátur réri í desember og aflaði 6 lestir í 1 róðri. Heildarafli bakkabáta 1974 var 3.978 lestir.

15.10.2011 20:51

Björgun

Mynd: Linda ÁsdísardóttirÞyrla Landhelgisgæslunar TF-Líf tók þátt í björgunaræfingu með Björgunarsveitinni Björg á Eyrarbakka í dag, þar sem æft var með leitarhunda og sigmann.(Mynd t.v.: Linda Ásdísardóttir)

Hér eru nokkrar gamlar myndir þar sem þyrlur Gæslunar hafa komið við sögu á æfingum og björgunum með björgunarsveitinni á Eyrarbakka.



Æft með TF-Sif snemma á 8. áratugnum.

TF-Gná yfir Eyrarbakka eftir Suðurlandsskjálftan 2008.

TF-Gró við björgunarstörf í brimgarðinum á Eyrarbakka 1983 ásamt björgunarsveitarmönnum. Saga þyrlanna er í stuttu máli þannig:

Fyrsta þyrlan sem skráð var hér á landi var smávél af gerðinni Bell-47. Hún var skrásett 10. júní 1949, en skilað aftur til Bandaríkjanna í september sama ár. Nr.2 var einnig Bell-47. Það var TF-EIR sem var i eigu Slysavarnafélags Íslands og Landhelgisgæslunnar. Hún var skrasett 30. apríl 1965. TF-EIR brotlenti á Rjúpnafelli 29. september 1971 og gjöreyðiiegðist.  Nr. 3 var TF-GNÁ, stór Sikorsky þyrla i eigu Landhelgisgæslunnar. Hún var skrásett 21. febrúar 1972. TF-GNÁ eyðilagðist i nauðlendingu á Skálafelli 3. október 1975 eftir að drifkassi í stéli brotnaði. nr.4 var TF-HUG sem var af gerðinni BeIl-47 og í eigu Landhelgisgæslunnar. Hún var skrásett 29. mars 1973. Þessi þyrla skemmdist í nauðlendingu, eftir hreyfilbilun í grennd við Kópavogshæli, 13. febrúar 1977. Nr.5  var TF-MUN. Hún var einnig af gerðinni Bell-47 í eigu Landhelgisgæslunnar. Hún skemmdist í nauðlendingu, vegna hreyfilbilunar, i grennd við Vogastapa árið 1975. Nr. 6 var TF-GRO. Hún var af gerðinni Hughes 369 og í eigu Landhelgisgæslunnar. Hún var skráð hér á landi 7. apríl 1976. Þessi þyrla flaug á loftlínu, við Búrfellsvirkjun, og eyðilagðist, 17. nóvember 1980. Nr.7  var TF-Rán tekin í notkun 1980, en hún fórst í Jökulfjörðum 1983. 
Heimild: DV 1981 og Wikipedia

12.10.2011 21:05

Horfinn tími, Eyrarbakki 1982

Mynd: Sjómannadagsblaðið 1982
Mynd: Sjómannadagsblaðið 1982
Efri mynd: Húsið "Vegamót" framan við Skjaldbreið.
Neðri mynd: Tekið af veginum sem lá út á höfn.
Heimild: Sjómannadagsblaðið 1982.

08.10.2011 20:23

Grímstaðir, bær á Eyrarbakka

Grímsstaðir EB. Mynd. Lesb. morg. 1976.Grímsstaðir var rifið seint á 7. áratug síðustu aldar og var þá ein síðasta bæjartóftin frá fyrri tíð, en þegar þessi mynd var tekin 1976 var torfbærinn löngu fallinn en yngra bæjarhús uppistandandi. Einn þekktasti búandinn á Grímstöðum var Toggi í Réttinni.

08.10.2011 20:11

Það brimar við bölklett

Það brast á SA stormur um stund snemma í morgun þegar meðalvindhraði fór í 22 m/s, versta vinhviðan var 28.7 m/s á veðurathugunarstöðinni. Mikil rigning fylgdi veðrinu, en kl. 9 í morgun voru mældir 14 mm og nú hafa 9 mm bæst við í dag. Nú er strekkingsvindur og hefur færst til suðvestanáttar með brimgangi.

06.10.2011 21:58

Vertíðin 1973

Vertíðin 1973 fór hægt af stað, en í janúar reru einungis tveir bátar, en eftir því sem leið á vertíðina fjölgaði bátum og voru þeir 11 þegar mest var á Bakkanum þetta árið, en þar á meðal voru þrír botnvörpubátar frá Vestmannaeyjum vistaðir á Eyrarbakka vegna eldgosins í Eyjum. Hæstu netabátarnir á vertíðinni voru Þorlákur helgi, 386 lestir í 46 róðrum Hafrún,  377 lestir í  59 róðrum,  Askur, 374 lestir 53 í róðrum. Skipstjóri á Þorláki helga var Sverrir Bjarnfinnsson. Heildaraflinn á vetrarvertíð frá áramótum varð 3560 lestir og þar af landað heima 2371 lest úr 337 róðrum.

 M/b Leó frá Vestmannaeyjum, sem landaði mestum afla sínum í Þorlákshöfn, var með 637 lestir. Skipstjóri á Leó var Óskar Matthíasson.  Eftir því sem leið á haustið að lokinni humarvertíð fækkaði bátum til sjós og í nóvember voru aðeins þrír bátar að veiðum, en ekkert var róið í desember.

Ársaflinn mun hafa verið um 4.766 lestir, þ.m.t. humar og annar fiskur.

Flettingar í dag: 78
Gestir í dag: 14
Flettingar í gær: 444
Gestir í gær: 18
Samtals flettingar: 378473
Samtals gestir: 42916
Tölur uppfærðar: 31.3.2025 08:30:26