1684 vetur bezti, lestarhlutur hjá flestum sunnanlands um vertið og hjá mörgum meir, [en undir Eyjafjöllum og austar lítill afli. Fiskileysi og harðindi á Langanesi og norðan.

1685 vetur snjóalitill, mannskaðar mjög miklir, hlutir i meðallagi, hafís frá Einmán. til Bartólómeusmessu.

1686 góður vetur, siðari hluta; miklir hlutir sunnan og vestan [en austur með landinu litlir].

1687 vetur góður syðra, stirður nyðra.

1688 harður vetur, litlir hlutir, en í meðall. sunnan og vestan. Í Vestmanneyjum hafði þá ekki aflast fiskur i 3 ár.

1689 vetur góður, fiskileysi sem mest [fiskaðist til bjargar um haustið, hlutir litlir].

1690 vetur harður, fiskileysi víðast meir en 1689. [Hlutir mjög litlir og austur i Mýrdal engir, svo Kirkjubæjarklausturshaldari fékk 24 fiska i 16 hluti, annar maður 10 fiska í 8 hluti; haustið gott og afiasamt suður með landinu].

1691 vetur mjög góður; hlutir i meðall. sunnan, en nær engir austan Þjórsár.

1692 vetur góður til Kyndilmessu, en eftir pað miklar frosthörkur. Á páskum enginn fiskur fenginn sunnanlands, fiskileysi austan og nnorðan.

1693 vetur hinn bezti, lítill afli sunnanlands.

1694 vetur öndverður með pokum og frosti fyrir jól, annars upp og niður. Hafís mikill norðan og austan og óáran; hlutir i meðallagi [sunnan en miklir vestan].

1695 hafisár ákaflega miklir kringum allt land; mikið fiskiár, en sjaldan róið; lestarhlutur sunnan og vestan og sumstaðar meira [en ónýttist mjög].

[1696 hlutir litlir fyrir vestan, nokkuð meiri fyrir sunnan].

1697 vetur hinn frostamesti, lá ís við land; mesta fiskileysi.

1698 vetur góður, sjógæftir bágar, en góður afli sunnan og vestan [Hlutir litlir austanlands.]

1699 vetur mjög harður og fjúkasamur, hlutir litlir nema austan. Ís fyrir norðan og enginn afli til þings [þá dó margt fátækt fólk af hungri og harðæri].

1700 vetur frost litill, en mjög stórviðrasamur, en enginn afli [stórt hallæri um allt land].

1701 vetur misjafn, harður norðan góður sunnan, en snjór mikill víða. Hlutir litlir sunnan og vestan betri eystra (bóndinn i Njarðvík hafði 30 hluti við sjó og fékk til samans 360 fiska. 12 menn reru út frá Hólum og fengu als 300. [Fiskileysi um alt land, sem menn mundu ei annað því líkt].

1702 vetur góður, afli nær enginn syðra. [Vertíðarhlutir mjög litlir, bjargræðisbreztur stór; manndauði við sjó].

1703 vetur þungur, mikill fiskigangur eystra, lítill á Innnesjum. [Vertíðarhlutir litlir, nema í Vestmanneyjum og undir Eyjafjöllum].

1704 vetur góður og frostlaus; harðæri við Ísafjörð. [Fiskiafli betri viðast, en á næst undangengnum árum].

1705 vetur þungur og stórviðrasamur. 6 hndr mestur afli við Stapa; miklir hlutir i Vestmanneyjum, fiskileysi og ís fyrir norðan. [Fiskiafli um sumarið og haustið góður].

1706 vetur i meðallagi, hinn mesti fiskur fyrir, stórmiklir hlutir og meira á Suðurnesjum. [Fiskiár hið bezta fyrir vestan og sunnan, meira en lestarhlutir. Sumstaðar var svo mikill fiskiafli, að sjóarbændur höfðu eigi hús til inn að láta. Í mörgum kaupstöðum eftir skilinn nærri farmur af fiski].

1707 vetur, góður litlar gæftir, fiskur fyrir þegar róið var.

1708 vetur góður sunnan og vestan, harður norðan og austan Hlutir góðir, en fá skip sökum mannfæðar (eftir bóluna).

1709 vetur góður alstaðar og hlutir miklir [nærri lestarhlutir sumstaðar].

1710 vetur hinn bezti, gott og þurt sumar, fiskur gekk til hlítar.

1711 ársamt og hlutasamt.

1712 vetur góður sunnan harður norðan, hlutir litlir, nema fyrir Stafnesi og umhverfis Jökul.

1713 gott ár á sjó og landi, vetur og sumar.

1714 vetur mislægur, gæftalitill, hinn bezti austan [hlutir viða litlir nema í Vestmanneyjum]. 10 hundr. hlutir um vorið á Innnesjum.

1715 vetur skakviðrasamur, ógæftir stórar [hlutir í minna lagi].

1716 vetur góður, hlutir litlir nema undir Jökli. [á Austfjörðum 12 hundr. hlutir í sumum fjörðum].

1717 harður vetur með snjóum. Miklir hlutir austan og i Vestmanneyjum, nál. engir á Suðurnesjum, litlir vestra. [góðir kringum Jökul].

1718 Vetur harður er á leið, ógæftir miklar og litill afli. Fólk sumt flosnaði upp á Innnesjum [víða góður afli fram eftir sumri af heilagfiski].

1719 litlir hlutir í útverum og víðast um Suðurnes nær engir [en bjarglegir undir Snæfellsjökli].

1720 Vetur allgóður nema norðan, afli mikill norðanlands ofanvert sumar, stopult vor, allgott sumar, hlutir í meðallagi.

1721 vetur góður, hlutir allgóðir, sumar vott og ógæftasamt.

1722 vetur allgóður; góðir hlutir í Vestmannaeyjum, annarstaðar i meðallagi. Fiskiföng góð norðan um sumarið.

1723 vetur i harðara lagi, vor gott, hlutir litlir nema í Vestmannaeyjum og Hafnarfirði; þar voru 6 hundr. hlutir og meiri og kom þá afli fyrir norðan fyrr en vant var.

1724 vetur harður með veðrum og snjóum, helst norðan, lítil hlutatekja, en vor allgott og gekk fiskur snemma norður fyrir land og fiskiafli þar um sumarið. [Hlutir sunnan mjög litlir, vestan bjarglegir, en góðir fyrir austan, helzt i Vestmannaeyjum].

1725 vetur allgóður og hlutir ei mjög miklir, vor kalt; afli fyrír norðan um sumarið [mjög litlir vetrarhlutir vestan vegna ógæfta, en um vorið og sumarið góður afli víða, einkum fyrir norðan hin mesta fiskigengd].

1726 vetur góður, vor hlýtt, hlutir í meðallagi sunnan og vestan, sumar gott og fiskur norðan sem fyrr [sjógæftir bágar, fiskigangur mikill].

1727 hlutir allgóðir, fiskur fyrir norðan land um sumarið. [Hlutir miklir bæði vestan og sunnan-lands, 6, 7-8 hundr., en fiskur mjög grannur og ónýttist mjög afli].

1728 vetur harður, hlutir voru miklir, 6-7 hundr., og að lestarhlulum. Ís mikill um vorið frá sumarmálum til fardaga, en þó góður afli fyrir norðan eftir að ísinn rak burt, og hélst lengi. [í Skaftafells- og Múlasýslum bezti vetur og nógur fiskur, hlutir með Jökli og annarstaðar miklir og nýttust vel; 6 og7 hundr. og lestarhlutur í Vestmannaeyjum; fiskileysi á Akranesi og Mýrum].

1729 vetur allgóður, hafíhsroði á þorra. Hlutir í meira lagi sunnan og í útverum. [í Vestmannaeyjum og á Suðurnesjum 7-8 hndr. hlutir og sumstaðar sunnan við Jökulinn, litlir vestanlands].

1730 vetur upp og niður. Hlutir góðir sunnan og vestan og í útverum [mjög lítill afli á Vestfjörðum].

1731 vetur snjóalitill og stórviðrasamur, gæftir litlar, sumar þurt. [Fiskiafli mjög lítill í útverum, svo sem á Suðurnesjum, en enginn sunnan Jökul, með öllum Heimsveitum. í Hafnarfirði mikill fiskigangur; fiskaðist þar eftir í umgetnum sveitum og í Hafnarfirði fengust framan af til góu 3 hundr.].

1732 vetur bezti og vor, en hlutir litlir allvíða. Ís á Góu norðan [í útverum víða litlir hlutir, en sunnan Jökul 3 og 4 hndr.; í Eyrarsveit og Eyjum miklir, á Mýrum litlir].

1733 vetur bezti, sumar hið bezta sunnan og vestan, verra norðan sakir ísa sudda. Fiskreki mikill eystra, 80 hndr. rak í Ólafsvik. [Vertíðarsjóbönn stór, hlutir eystra og fyrir vestan Jökul 3 hndr., mestir í Njarðvík og á innnesjum 7 hndr., í Eyrarsveit 5 hundr.].

1734 vetur rosasamur, ekki mikill afli, mestur í Hafnarfirði og á Álftanesi. [Í Vestmannaeyjum, á Suðurnesjum viðast, í útverum og kringum Jökul stærstu hlutir 3 hundr. og 2 hundr- 50; í Njarðvíkum, Hafnarfirði og á Álftanesi 7, 8 til 10 hndr. á einum báti].

1735 vetur allgóður, rosamikill, hlutir litlir sunnan, engir undir Jökli.

1736 vetur hinn bezti, blítt vor, mesta árgæzka. Vorhlutir i meðallagi vestan, litlir sunnan. Afli fyrir norðan um sumarið og þó meiri á Ströndum.

1737 Haust rosasamt, vetur snjómikill, litlir hlutir sunnan en nokkuð meiri undir Jökli. [Fiskaðist vel fyrir páskana sunnan Jökuls, en um vetrarvertíð eftir  páská gaf aldrei að róa].

1738 harður vetur og óstöðug veðrátta, gæftalítið, fiskilaust kringum Jökul [búðafólk nær útkomið].

1739 harður vetur vestan og norðan, fiskifátt [fram undir sumarmál, en gott fiskiár kringum Jökul á seinni vertíð].

1740 vetur hinn bezti að öllu. Ár mikið á sjó og landi. [Tókust engir hlutir fyrir páska, en mesti fiskigangur á seinni vertíð, tókust 4-7 hndr. hlutir].

1741 Vetur allgóður, fiskur mikill undir Jökli, um vorið miklir hafísar og harðindi á sjó og landi austan. [Fiskifátt til þorra, þá kom nóglegur fiskur vestan Jökul og fiskur nógur um seinni vertíð].

1742 vetur harður víða einkum n. til miðgóu. Afli í meðallagi vestan og sunnan [Fiskur nógur fyrir vestan Jökul; eftir sumarmál kom svo mikill fiskur, að menn mundu eigi meiri].

1743 vetur harður sunnan, en betri norðan og austan (í meðallagi fiskiár]. 1. marz rak 18 hundr. af brimrotuðum þorski á Eyrarbakka.

1744 vetur góður, afli sæmilegur sunnan og vestan [Fiskifátt kringum Jökul fram á góu].

1745 vetur ómuna harður. Ís kringum nálega allt land. Afli í meðallagi.

1746 vetur góður norðan, harður sunnan, lítill afli, illar gæftir.

1747 vetur harður sunnan, vestan og norðan; 4-5 dóu úr vesöld á Akranesi; aflaleysi mikið kringum land, hlutir engir hærri en hundrað [mesta harðindis og fiskileysisár, einkum á Suðurnesjum, hundraðs hlutir kringum Jökul og á Suðurnesjum].

1748 vetur harður framan af, síðar hinn bezti. Afli sunnan og vestan en lítíll norðan á því ári. [Fiskiár í betra lagi kringum Jökul fyrir páska, en í lakasta lagi eftir páska].

(Frh.)

Heimildir: Árbækur Espólíns; annálar Jóns Haldórssonar prófasts, Annálar Jóns Ólafssonar lögréttumanns á Grímsstöðum, [viðbætur Hallgríms Jónssonar djákna á Þingeyrum]. Samantekt Bjarni Sæmundsson-Tímaritið Ægir 1906.

1337 Um sumarið drapst svo mikið af fugli á Vestfjörðum að öll fuglabjörg þar eyddust.

1340 var svo góður vetur, að enginn mundi annan slíkan; fundust egg undan fuglum í Flóa nær miðri Góu og aftur síðar á Einmánuði.

1601 var mjög harður vetur (Lurkur); tók pá fisk frá fyrir norðan.

1603 var mjög harður vetur og fiskileysi.

1604 var mjög harður vetur, en beztu hlutir fyrir sunnan og vestan.

1605 harður vetur, hlutir í útverum litlir, engir fyrir norðan land.

1608 vetur góður mjög, en is um vorið til Jónsmessu.

1609 vetur i meðallagi frá jólum, en hlutir mjög litlirí útverum.

1613 veðrátta stormasöm með sjávargangi, hlutasamt um Suðurnes.

1616 hlutasamt í útverum.

1617 hlutir góðir i útverum.

1619 hlutir i betra lagi og góður vetur.

1620 vetur góður og gerði hið bezta ár.

1621 vetur góður og hlutasamt.

1627 harðindavetur, hlutir góðir vestra og syðra.

1628 enginn afli, mikill ís.

1629 miklir hlutir i útverum syðra og vestra. Fiskileysi fyrir norðan, en hákarlaafli góður.

1630 Fiskileysi fyrir norðan, en snjóar miklir.

1631 er kvartað yfir að harðindi hafi verið í 7 ár, fiskur lagst frá landinu, svo þar af hafi hallæri orðið, einkum norðan og austan lands.

1634 5-6 hndr hlutir áSuðurnesjum. Vetur upp og niður.

1635 vetur góður, hlutasamt syðra og vestra.

1638 vetur misjafn; miklir hlutir á Suðurnesjum og svo austureftir, meiri en næstu 50 vetur, skip fengu lestarhlut, en hvergi minna en 5 hudr-tólfræð; góðir hlutir undir jökli, -þó eigi slíkir sem syðra.

1639 harður vetur; hlutir miklir syðra og vestra 4-5 hndr. Þá rak í Hornafirði, á land ekkju einnar, 7000 af skreiðarþorski, er hún og heimamenn komust yfir en lét þó hvern annan taka sem vildi og mátti: Þar rak og síld ótölulega.

1640 harður vetur, hlutir miklir fyrir sunnan land, 4- 10 hndr en magur fiskur.

1641 vetur góður til jóla en þaðan af harður; miklirhlutir með Suðurlandi öllu en lestarhlutur í Þorláksh'dfn.

1643 vetur góður. Fiskiafli mlkill.

1644 góðir hlutir syðra. [1645 fiskaðist vel]. [1646 fiskaðist vel].

1647 ómuna góður vetur. nógur fiskur vestra í miðjum Einmán. og hlutir miklir á sumarmálum, 16 hndr tólfr. á Álftanesi syðra, en annarsstaðar nokkru minni.

1648 harður vetur seinni part, fiskur var nógur fyrir, en menn komust ekki til sjávar. [10 hndr hlutir, og um sumarið nógur fiskur fyrir syðra].

1649 flskiár fyrir sunnan, mikill fengur víða, en nýttist illa vegna votviðra.

1650 vetur góður og spök veðrátta, hver fjörður fullur af fiski, og var hann á Breiðafirði þegar eftir jól og sumstaðar þar sem menn vissu engin dæmi. [Fskiár gott með öllu Suðurlandi og sumstaðar lestarhlutur].

1651 vetur var góður, en fiskur mikill vestra og nyðra, litill syðra i fyrstu, en urðu þó hlutir góðir.

1653 vetur allgóður og hlutir þá hæstir 9 hndr syðra, [sumstaðar lestarhlutur].

1654 vetur misjafn en löngum hlutasamt, 10 hndr hlutir. [9 hndr hlutir i Þorlákshöfn, 12 hndr i Njarðvík].

1655 vetur góður, misjafnir hlutir, en góðir víða, [meir en lestarhlutur í sumum stöðum].

1656 vetur góður og hlutaár gott, (lestarhlutur sumstaðar sunnanlands).

1657 vetur þýður og snjólaus og hlutir miklir umhverfis land allt.

1658 vetur stormamikill og fiskiár mikið, [þó eigi hið bezta]. [1659 hlutir i minna lagi].

[1660 hlutir misjafnir].

1661 vetur harður og alt árferði miður en fyrri hafði verið lengi. [hlutir litlir sunnanlands].

[1662 hlutir á Suðurnesjum og austurmeð, helzt í Vestmanneyjum, miklir, á Innnesjum litlir].

[1663 hlutir litlir sunnanlands].

1664 vetur góður og æskilegur, fiskiafli umhverfis land helzt eystra.

1665 vetur var góður og svo þaðan af ársæla um sumarið, [hlutir í útverum fyrir sunnan og vestan miklir, á Innnesjum litlir].

1666 vetur í meðallagi.

[1668 hlutir i meðallagi].

1669 frostavetur mikill og stórviðrasamur, hlutir miklir. [Fiskiár gott sunnanlands, meir en lestarhlutur í Vestmanneyjum].

1670 vetur góðurenharðnaði, gott flskiár nyrðra en meðallagi syðra.

1671 veiur harður, mikill fiskur syðra.

1673 vetur harður eystra, góður syðra, þar miklir hlutir, en litlir fyrir norðan. |Fiskileysi fyrir austan og norðan].

1674 vetur harður, fiskileysi fyrir norðan og austan mesti afli fyrir sunnan og vestan 15 hndr hlutar fyrir vestan jökul og því nær í Garði.

1675 meðal frosta vetur, fiskiafli góður sunnan og vestan þegar á leið [mikill fyrir austan og vestan].

1676 vetur harður, og stórviðrasamur nál. aldrei róið fyrir Suðurlandi til páska.

1677 vetur góður, miklir hlutir austur með landi og í útverum, litlir á Inn-nesjum.

1678 vetur meðal frostharður, hlutir 3-8 hndr á Suðurnesjum.

1679 vetur ágætur, hlutir miklir syðra.

1680 vetur mjög hríðasamur eftir jól, gæftir bágar, litlir hlutir viða.

1681 rosavetur, litlir hlutir syðra og eystra.

1682 fiskigangur mikill, góðir hlutir syðra og vestra en minni eystra.

1683 vetur rosasamur, litlir hlutir norðan, frostasamt sunnan og

vestan og þar miklir hlutir; hafís mikill norðan, eftir sumarmál

austan og sunnan.

(Framh)

Heimildir: Árbækur Espólíns; annálar Jóns Haldórssonar prófasts, Annálar Jóns Ólafssonar lögréttumanns á Grímsstöðum, viðbætur Hallgríms Jónssonar djákna á Þingeyrum. Samantekt Bjarni Sæmundsson-Tímaritið Ægir 1906.

Tíðarfarið hefur verið afleitt hér við suðvesturströndina vegna fannfergis og hagaleysis. Þann 28. nóvember hófust fyrstu vetrarhörkurnar með snjókomu og frostum. Örfáir þýðudagar hafa komið í desember, en ekki nægt til að snjó tæki alfarið upp. Snjóruðningstæki hafa verið í önnum nær hvern dag mánaðarins.  Mánuðurinn hófst með tæplega 16 stiga frosti og var svo talsvert frost næstu daga með snjókomu og skafrenningi. Þann 7. desember fór frostið niður í -19°C og daginn eftir mældist -20 stiga frost á Eyrarbakka. Þann 10. til 13. desember fór hitastigið aðeins uppfyrir frostmark í fyrsta sinn í mánuðinum en þó snjóaði áfram og kólnaði á ný en eftir miðjan mánuðinn urðu dálitlar umhleypingar og gerði rigningu um vetrarsólstöður 21-22. en tók þó ekku upp snjóinn. Ein dýpsta lægð síðari ára kom yfir ströndina á aðfangadag 948.4 Hpa með illviðri víða um land og gekk svo á með hvössum éljum á jóladag. Þann 29. féll talsverður snjór eða 25 cm, síðan dálitlar umhleypingar fram til áramóta.

Mestu snjóavetrar hér á landi á síðari tímum: 1909, 1918, 1920, 1931,1949,1952,1968,1979,1982,1990,1995.

Verslunin Dagsbrún var rekin bæði á Eyrarbakka og í Reykjavík. Á Bakkanum var verslunin í "Regin" árið 1912 ásamt skrifstofu undir stjórn Þorleifs Guðmundssonar frá Háeyri. Hús það sem stóð handan við Regin og Þorleifur verslaði í á árunum áður var með versluninni Dagsbrún notað sem pakkhús.

Í Reykjavík seldi verslunin aðalega vefnaðarvörur og föt. Þar var einnig saumastofa undir stjórn Guðmundar Sigurðssonar skraddara. En á Eyrarbakka voru einnig alhlhiða nauðsynja og munaðarvörur til sölu, eins og auglýsingin ber með sér.

Síðar stóð hús sem "Dagsbrún" hét þar skamt frá, sunnan götunar og austan við "Læknishús"

Heimild: Suðurland 1912

Um 1930 rak Lárus Böðvarsson apotekið á Eyrarbakka, en áratug  áður, 1919 var stofnuð fyrsta  lyfjabúðin á Eyrarbakka sem þjónaði sunnlendingum nær og fjær um árabil. Lyfsalinn K.C. Petersen var danskur og hafði áður verið við Apotek Reykjavíkur um nokkur ár, þar til hann flutti á Bakkann. Keypti hann Þá gömlu Heklu húsin, (Kf.Hekla)og lét breyta þeim að innan samkvæmt nýjustu týsku þess tíma. Árið 1928 varð lyfjaverslunin gjaldþrota og var henni þá lokað að kröfu erlends lánadrottins. Meðal þess sem var til sölu í lyfjabúðinni á Eyrarbakka var: Gerpúlver í bréfum og lausri vígt. Eggjaduft, sem var á við 6 egg. Sitrondropa. Vanilledropa. Möndludropa. Krydd allskonar í bréfum og Sodapulver.

Lyfjavörur: Álún. Borax. Kolodinm. Glycerin. Heftiplástur. Flugnalím. Magnesia. Kamillute. Kúrneti. Einiber. Vaselin o. fl. Meltingar- og styrkjaudi lyf: Barnamél. Agernkacao. Maltsaft, Lýsi. Hunang o. fl.
Sóttvarnarlyf: Klórkaik. Kreolin. Lysol. Blývatn. o. fl. - ilástalyf: Lakríslíkjör. Mentholtöblur. Montreuxpastillur. Terpinoltablettur. Sen Sen.
Tyggegumi o. fl.
Hreinlætisvörur: Tannpasta. Coldcream. Varasmyrsl. Kolodonia. Arnickiglycarín. Hárspiritus. Eau de Cologne. Frönsk ilmvötn. Handsápur o. fl.
Hjúkrunarvörur: Gumiléreft, Bómull. Sjúkrabindi. Kviðslitsbindi. Skolunaráhöld. Hitamælar. Greiður. Svampar. Sprautur. Tannburstar o. fl.
Tekniskar vörur: Brennisteinssýra. Saltsýra. Salmiakspirítus. Brennisteinn. Talcum. Viðarkvoða. Schellak. Krít. Gips. Linolía. Bæs. Terpentínolia. Suðuspiritus o. fl. - Sadol, aesti pólitúr á húsgögn,- hljóðfæri, ramma o. þ. h.
Ratín: Besta rottueitur; drepur aðeins rottur og mýs.
Einnig: Suðufsúkkulaði. Átsúkkulaði. Konfect. Brjóstsykur. Piparmintur. Af af bestu tegund. Lit í pökkum til ½ °og 1 punds. - Málningarvörur allskonar. Pensla af öllum stærðum. Niðursoðið, svo sem: Leverpostej. Kjötbollur. Fiskibollur. Soya. o. fl. Skósvertu. Fitusvertu. Ofnsvertu. Fægiefni. Bláma. - Flugnanet. Kraftskurepuiver o. fl. o, fl. Munntóbak. Vindlar. Cigarettur og Reyktóbak.

Heimild: Þjóðólfur 03.11.1919/ Skinfaxi 21.arg.1930 /Árb. HSK 4.arg.1929 <Timarit.is

Þórdís Símonardóttir (f.22.09.1853. að Kvikstöðum í Borgarfirði. d. 4.6.1933) nam ung ljósmóðurstörf hjá Þorbjörgu Sveinsdóttur (systur Benedikts Sveinssonar, alþingism.) Átján ára hafði hún lokið námi, og fluttist þá útlærð ljósmóðir í Biskupstungur og gegndi þar starfi í 8 ár. Síðan var hún skipuð ljósmóðir á Eyrarbakka, Þar sem hún gengdi ljósmóðurstörfum til dauðadags. Tómthúsfólk, sem flest átti við þröng kjör að búa, áttu fylgi Þórdísar í öllu, sem til góðs mátti vera, hún studdi við réttindabaráttu og menningu þessa fólks og tók virkan þátt í félagsmálum, verkalýðs og kvenréttindabaráttu og áfengisvörnum. Síðustu árin kenndi hún börnum að lesa, en það var lengi til siðs á Bakkanum að eldri kvenfélagskonur tækju að sér lestrarkennslu 6-7 ára barna.

Þórdís giftist Bergsteini Jónssyni, söðlasmið, árið 1890, en hann dó ungur. Seinni maður Þórdísar var Jóhannes Sveinsson, úrsmiður, en þau skildu samvistir. Eignuðust þau eina dóttur, Ágústu Jóhannesdóttur er lengi bjó í Brennu og kenndi hún einnig mörgum börnum að lesa á sínum efri árum.

Mánuðurinn var yfirleitt hlýr en vindasamt á köflum. Hitinn var lengi framan af um 10°C. þann 7. gekk á með skruggum og hvassviðri. Hvasst var næstu daga, súldar og brimasamt. Þann 11. gekk yfir ströndina mikið haglveður með þrumum og vöknuðu margir við ósköpin. Næstu dagar einkenndust af hlýndum en fór síðan hægt kólnandi og fjöllin gránuðu smám saman. Á nýju tungli þann 24. féll fyrsti snjór vetrarins hér við ströndina og gekk svo upp í frosthörkur næstu daga og meiri snjó. Mest var frostið -10 stig aðfararnótt 26. og að kveldi 30. en 11 cm jafnfallinn snjór var þann 28.

Það hefur löngum tíðkast hér við ströndina sem og víðar að gefa mönnum viðurnefni og eða gælunöfn og jafnvel stundum uppnefni. Sumir eru kenndir við húsin, starfið, mæður, maka eða önnur einkenni. Þannig voru menn þekktir sem t.d. Siggi-skó, Jón-kaldi, Jón-halti, Gunnsi í Gistihúsinu, Sæmi á Sandi, Kalli á Borg, Bjadda á Sæfelli, Tóta Kristins, Inga Lalla, Reinsi Bö, o.s.fr.v. Til forna þótti mikil upphefð í viðurnefnum eins og alkunna er, t.d. Skalla-Grímur, Eiríkur-rauði o.s.frv. En allt frá þjóðveldisöld hafa nafngiftir af þessum toga verið bannaðar samkvæmt Íslenskum lögum. Um það mál segir svo í Grágás: "Ef maður gefur manni nafn annað en hann eigi áður, og varðar það fjörbaugsgarð,(3 ára útlegð) ef hinn vill reiðast við.

Á héraðsþingi sem haldið var á Stokkseyri 19. júní  1704 kom upp slíkt mál. Þannig hafði sr. Halldór Torfason verið kallaður Brúsi, en kona hans Þuríður Sæmundsdóttir, kölluð Lúpa; lögréttumaðurinn Jón Gíslason nefndur Harðhaus; lögréttumaðurinn Brynjólfur Hannesson kallaður Stúfur; Kvinna Jóns Guðmundssonar í Hólum, Guðný Sigurðardóttir, Langatrjóna; Þorlákur Bergsson á Hrauni Snarkjaftur; Helga Benediktsdóttir á Hrauni Ígrá; Jón Guðmundsson á Skipum Rosi; hans kvinna, Ingiríður Magnúsdóttir, Svingla; hans sonur, Hafliði, Stóri-Blesi; hans sonur annar, Páll, Minnavíti; Sigurður Bergsson á Hrauni Merarson; kona lögréttumannsins Þorsteins Eyjólfssonar, Svanhildur Sigurðardóttir, Lóðabytta; kvinna Þorláks Bergssonar á Hrauni, Guðný Þórðardóttir, Langvía; kvinna Sigurðar Jónssonar í Einarshöfn, Ingunn Brynjólfsdóttir,Ígrá.

Þeir sem voru kallaðir fyrir þingið vegna þessara uppnefna voru: Gísli Pálsson umferðardrengur í  Stokkseyrarhreppi  19 ára, Ófeigur Jónsson í Skúmsstaðahverfi, Kári Jónsson í Einarshöfn, Brandur Sveinsson í Skúmsstaðahverfi, (Jón Eyjólfsson í Stokkseyrarhverfi, var fjarverandi) og Ormur Þórðarson í Traðarholti, en þeir neituðu að hafa fundið upp þessi viðurnefni. En fyrrnefndur Gísli Pálsson sagðist hafa heyrt úti á Eyrarbakka í nálægð kaupmannanna beggja, Páls Christianssonar Birck og Rasmusar Hanssonar Munch, ásamt velbyrðugs herra amtmannsins fullmegtugs, Seigr Pauls Beyer, framsagt hafa eftir þeirra spurn og eftirleitni, að yfirkaupmaðurinn Páll Christiansson hefði verið kallaður Ólöfarstreðill, en undirkaupmaðurinn Rasmus Munch Halldórustreðill. Frambar þá Gísli opinberlega, að haustið áður, 1703, þá Eyrarbakkaskip hafi verið afsiglt, hafi Kári Jónsson, Ófeigur Jónsson, Brandur Sveinsson og hann sjálfur verið allir til samans við stofugluggann á Skúmsstöðum, og sagðist  hann þá heyrt hafa, að þeir hafi þar um hönd haft nafnagiftur nokkrar af þeim, sem hér eru nefndar.

Einginn hlaut dóm svo vitað sé en tilkallaðir látnir sverja eiðstaf fyrir utan Gísla Pálsson sem þótti ekki eiðtækur sökum óknittasögu.
Heimild: Blanda 1944/Guðni Jónsson

Sundtrén eða sundvörðurnar á Eyrarbakka eru gömul leiðarmerki  fyrir sjófarendur inn sundin, sem einkum eru tvö. Einarshafnarsund og Bússusund. Á Einarshafnarsundi voru miðin þannig 1917:

1. Sundtré (mið þessi eru næstum mitt á milli Eyrarbakka og Óseyrarness).
2. Eystri varðan (vörðurnar standa nær sjónum en tréð).

Þvermið:

3. Barnaskólahúsið (austasta húsið í þorpinu).
4. Þríhyrningur (fjall sem flestir þekkja í Rangárvallasýslu).
5. Kirkjuturninn.
6. Einarshafnar-verslunarhús.

Þegar að sundinu er komið að utan má ekki fara grynra, ef brim er, en að merkin 3 og 4 beri saman og sömuleiðis 1 og 2 og eiga þau að bera austan til við Ingólfsfjall, þeim merkjum á að halda ef inn er farið, þangað til merkið 5 gengur inn í síðasta hornið á Einarshafnar- verslunarhúsum, og er þá komið inn úr sundinu, þá er haldið austur lónið og er stefnan sem næst á mitt þorpið, en ef lágsjávað er, segja skerin til. Dýpið i sundinu um stórstraumsfjöru er 1,7 metir þar sem grynst er.

Á Bússusundi voru miðin þannig 1917:
1. Sundtré (sama sundtré og á Einarshafnarsundi).
2. Vestri varðan.

Þvermerki:

3. Skálafell.
4. Tanginn vestan við Ölfusá.
5. Tré með þrihyrnu og veit eitt hornið upp skamt fyrir austan Einarshafnar verslunarhús.
6. Tré með þríhyrnu og veit einn flöturinn upp. Það tré er skamt austar en 5 og er nokkuð hærra.

Þegar að sundinu er komið að utan, má ekki fara grynra, ef brim er, en merkin 3 og 4 beri saman og sömaleiðis merkin 1 og 2, og þeim merkjum er haldið ef inn er farið þangað til merkin 5 og 6 bera saman og þeim merkjum, nefnilega 5 og 6, á að halda austur fyrir Einarshafnarsundmerki (þómá vera heldur innan við merkin), úr því er haldin sama leið og af Einarshafnarsundi. Dýpið í Bússu um stórstraumsfjöru er 2,8 metir þar sem grynst er.

Sumarið 1919 kom Bjarni Sæmundsson til fiskiransókna á Eyrarbakka og Stokkseyri.  Hér dvaldi hann  frá 9-23. júlí og notaði hann ferðina m.a. til að kynna sér mótorbátaútgerð sem þá var mjög að ryðja sér til rúms hér um slóðir en einig skipalegur þær er hér voru notaðar. þá var starfandi hér fiskifélagsdeildin "Framtíðin", en í stjórn hennar voru árið 1919: Guðmundur Ísleifsson, Sigurjón Jónsson og Einar Jónsson, en félagsmenn munu hafa verðið um 50. Heimamenn fræddu Bjarna um erlenda botnvörpunga sem stunduðu veiðar við landhelgismörkin (4 sj.m.) á árunum áður og fram til 1915, en oft voru 20 erlend skip á miðunum samtímis sem leiddi til aflasamdráttar hjá heimamönnum. Sérstakann áhuga hafði Bjarni á ýsu og lýsuafla á Eyrarbakkamiðum og varð hann margs vísari, en það var aðal fiskaflinn yfir sumarið og einkum veiddur til heimabrúks fram að slætti. Með tilkomu mótorbáta var unt að sækja á dýpri mið, svo sem "Gullkistuna" í Selvogsbanka ef vel viðraði að sumarlagi, en áður höfðu aðeins stærri skip sótt þangað í sumarveiði. - í ágúst 1893 fiskaði kúttarinn "Tojler" úr Reykjavík, skipstj. Sigurður Jónsson, á 60 faðma dýpi, 16 sjómílur SV. af Selvogstöngum þorsk og stútung (legufisk) og um 200 lúður. Í júnímán. 1897 reyndi kúttarinn "Kastor" úr Reykjavík, skipstj. Sölvi Víglundarson, á 56-78 faðma dýpi, 16-19 sjómílur SSV. af Selvogstöngum og fékk þar vænan göngufisk, með síld í maga, og mikið af heilagfiski. í ágúst 1898 fékk sama skip á annað þúsund af þorski á 60-70 faðma dýpi, 12-18 sjómílur SV. af Selvogstöngum. Það var legufiskur, með ýmiskonar fæðu í maga.- Sá sem fyrstur lagði á djúpið  á mótorbát  frá Eyrarbakka og varð þar af leiðandi brautryðjandi í þessu tilliti, var Árni Helgason í Akri, sem þá var einn af ötulustu yngri formönnum á Eyrarbakka. Það var sumarið 1912. Næsta sumar bættust fleiri við, bæði frá Stokkseyri og Eyrarbakka og voru veiðar á þessu svæði  stundaðar ætíð síðan. Stundum fóru bátarnir út í Selvogssjó, Herdísarvíkursjó, og út fyrir Krísuvíkurberg, alt út i Grindavíkursjó (Hælsvík) og brúkuðu lóð eða færi.

Heimild: Andvari 1919 - Ægir 1919

Eyrarbakkaverslun var á sínum tíma stórveldi í verslunarrekstri, en til hennar sóttu bæði Árnesingar, Rangæingar og Vestur-Skaptfellingar. Þá höfðu nokkrir einstaklingar verslun á Eyrarbakka með misjöfnum árangri og eru Einar borgari Jónsson og Þorleifur ríki Kolbeinsson kunnastir. Um 1880 bjó ungur maður, Bjarni Pálsson  í Götu í bæjarhverfinu á Stokkseyri og hafði hann starfað um skeið hjá Eyrarbakkaverslun. Hann sá hagnaðarvon í því að setja á fót  verslun á Stokkseyri, en lestirnar austan úr sýslum runnu þar hjá á leið sinni út á Bakka. Að vísu hafði hann ekki  verslunarleyfi, en það sem verra var, að á Stokkseyri  var engin löggilt höfn. Þá bar það til eitt vor, að sr. Stefán Stephenson  prestur á Ólafsvöllum  kemur að Götu og biður Bjarni hann að hefja máls á því  á þingmálafundi, að löggilt verði höfn á Stokkseyri. Prestur gerir svo  og hafði sitt mál fram á fundinum, þrátt fyrir nokkur andmæli. Um þingtímann var Bjarni í Reykjavík, til þess að útskýra  málið, því talsverður andróður var gegn því, en svo lauk, að höfnin var löggilt 1. apríl 1884. Ekkert varð þó úr verslun á Stokkseyri, að sinni, og drukknaði Bjarni á þrítugasta aldursári, árið 1887 er sexmannafar er hann var formaður fyrir, fórst við sjöunda mann í þrautalendingu við Þorlákshöfn.

Um þessar mundir var í bígerð að stofna pöntunarfélag í Árnessýslu. Gekkst Skúli alþingismaður Þorvarðsson á Berghyl fyrir því að nokkru. Sóttist hann eftir liðsinni Rangæinga. Var einn þeirra Þórður alþingismaður Guðmundsson á Hala, og boðaði hann til fundar á Stórólfshvoli árið 1888. Var þar pöntunardeild stofnuð, og Þórður kosinn deildarstjóri. Fjelagið var nefnt "Kaupfjelag Árnesinga". Tilgangur þess var að útvega "betri vörur og betra verð". Á þessum tímum voru allar ár í austursýslunum óbrúaðar, og olli það félaginu miklum erviðleikum. Félagið sótti og sendi vörur sínar til Reykjavíkur, og þótti þeim örðugt, sem lengsta áttu leiðina, eins og von var. Talsverður hagur þótti mönnum að því að versla við félagið, bæði með útlendar vörur og innlendar. Þeir sem ekki áttu mjög langa leið á »Bakkann«, en langt til Reykjavíkur, treystu sér ekki til að halda áfram viðskiptum við félagið, sökum erviðra ferðalaga. Var þetta til umræðu á fundi á Húsatóftum haustið 1889. Börðust þeir Þórður á Hala og síra Jón Steingrímsson í Gaulverjabæ einna mest fyrir því, að skipta félaginu. Vildu uppsveitamenn í Árnessýslu versla áfram í Reykjavík, en Rangæingar og sumir Ámesingar mynduðu nýtt félag, sem kallað var "Stokkseyrarfélagið". Var ákveðið að fá vöruskip að Stokkseyri og kom fyrsta skipið 1891. Þetta skip kom tvisvar um sumarið, en sigldi nær því tómt til baka, í bæði skiptin. Aðalframkvæmdarmaðurinn í öllu þessu mun hafa verið Páll Briem, þá sýslumaður, en síðar amtmaður, fyrir norðan. Hann var formaður Stokkseyrarfélagsins, þangað til hann flutti norður.

Fyrsta verslunarskipið  sem kom til Stokkseyrar fór ekki inn á höfnina, en  árið eftir (11. Júlí 1892, ) kom Þýska skonnortan"Tankea", rúmlega 90 tonn að stærð og var það fyrsta skipið sem lagðist inn á Stokkseyrarhöfn. Þá var farið að versla með sauði til Englands, og námu viðskiptin 50 þús. kr. fyrsta árið. Verð á sauðum var 16-24 kr. Litlu síðar komust viðskiptin upp í 90 þús. kr. og urðu aldrei hærri síðan. Mestan hnekkir beið Stokkseyrarfæelagsins, þegar innflutningur á lifandi sauðfjé til Englands var bannaður. Komst félagið þá í 27 þús. kr. skuld við umboðsmann sinn, L. Zöllner.

Fyrsti afgreiðslumaður félagsins var ívar Sigurðsson, en hann varð fyrstur til að fá borgarabréf á Stokkeyri árið 1889. Hann hafði byrjað að versla í mars það ár í smábúð á Stokkseyri í litlu húsi, sem Grímur Gíslason í Óseyrarnesi átti þar. Hafði verið svo til ætlast, að þeir Grímur og Bjarni í Götu hefðu þar smáverslun, en það fórst fyrir við fráfall Bjarna sem fyrr er getið.

Það stóð verslun á Stokkseyri talsvert fyrir þrifum að þar var engin vörugeymsla fyrir hið nýja félag og rættist ekki úr því fyr en 1894, að Grímur í Nesi réðst í að byggja tvílyft geymsluhús, sem var 40 álna langt, 12 álna breitt. (brann til kaldra kola 1927) Ólafur Árnason var umsvifamikill kaupmaður á Stokkseyri um langt skeið. Hann stofnaði verslun árið 1894 í skjóli Stokkseyrarfélagsins í fyrstu en sá svo um pantanir þess síðustu árin. Árið 1907 stóð Ólafur að stofnun kaupfélagsins Ingólfs ásamt bændum einkum úr Rangárvallasýslu. Formaður fjelagsins var kosinn Eyjólfur Guðmundsson í Hvammi. Kaupfélagið Ingólfur rak mikla verslun fram yfir 1918 með útibúi á Eyrarbakka en starfsemin lognaðist útaf 1923.

Við manntalið 1890 voru á Stokkseyri 269 menn, þar af örfáir þurrabúðarmenn, en 1914 bjuggu þar 658 manns (allt þurrabúðarmenn) en þá var Stokkseyri  í mestum blóma. Á þessum árum voru flest allir torfbæirnir rifnir og timburhús byggð.

Aðrir verslanarekendur á Stokkseyri undir lok 19. aldar: Árið 1896 byrjaði Jón Þórðarson, kaupmaður í Reykjavík, með  verslun á Stokkseyri, en Björn Kristjánsson flutti þangað vörur um tveggja ára skeið. Árið 1898, keypti Edínaborgarverslunin í Reykjavík reksturinn og hafði hún þarna útibú í nokkur ár en þá tók Jón Jónsson & Co við henni. Umsvifamikil vínsala var í þessum verslunum og drykkjuskapur óhóflegur á þessum árum. Verslunarfélagið "Ingólfur" tók síðan þessa verslun yfir. Þá má geta þess að Lefolisverslun á Eyrarbakka hafði útibú á Stokkseyri um nokkur ár, til saltgeymslu og fisktöku, m. fl. Um 1928 var rekin verslun á Stokkseyri undir nafninu "Brávellir" en síðan var Kaupfélag Árnesinga lengst af með útibú á Stokkseyri.

Stokkseyrarhöfn: Eins og fyrr er getið hafði Bjarni Pálsson haft orð fyrir löggildingu hafnar á Stokkseyri skömmu eftir 1880. Grímur Gíslason í Óseyrarnesi lét síðan setja þar landfestar. Ólafur Árnason kaupmaður, hafði forgöngu um, að fengnir voru kafarar frá Danmörku, til að dýpka skipaleiðina og víkka höfnina. Var unnið að þessu í þrjú sumur og mun verkið hafa kostað um 24 þús. krónur. Lagði landssjóður til 16 þús., en Rangárvallasýsla, Árnessýsla og Ólafur Árnason afganginn. Höfnin var þó aldrei hættulaus, því alls hafa slitnað upp á höfninni fjögur verslunarskip, og þrjú hafa strandað annarstaðar, áður en þau næðu höfn. Af þessum 7 skipum strönduðu þrjú, sumarið 1906. Ekkert gufuskip komst inn á sjálfa höfnina, en fyrsta gufuskipið sem sigdi til Stokkseyrar var sænska skonortan "Toncea".

Heimildir: Páll Bjarnason /Tímarit kaupfjelaga og samvinnufélaga 1914. http://www.landogsaga.is/section.php?id=9&id_art=141&id_sec=172

http://www.heimaslod.is/index.php/Blik_1971/P%C3%A1ll_Bjarnason,_sk%C3%B3lastj%C3%B3ri,_fyrri_hluti

http://eyrbekkingur.blogspot.com/2011/03/sjoslys-i-rorum-vi-eyrarbakka.html

http://timarit.is/view_page_init.jsp?pageId=2172714

http://brim.123.is/page/7811/

Frá Eyrarbakka voru 10 bátar gerðir út en 17 á Stokkseyri en allnokkrir Eyrbekkingar gerðu út báta frá Þorlákshöfn og verða þeir taldir hér síðar. Formenn á Eyrarbakka vertíðina 1915 voru þessir; Árni Helgason í Akri með motorbát, Guðjón Jónsson á Litlu Háeyri með áraskip Guðm. Ísleifsson á Stóru Háeyri með áraskip, Haraldur Jónsson á Stóru-Háeyri með áraskip  Jón Bjarnason í Eyfakoti með áraskip, Jón Einarsson í Mundakoti með áraskip, Jón Jakopsson í Einarshöfn með áraskip, Loftur Jónsson í Sölkutóft með mótorbát, Magnús Arnason á Búðarstíg með áraskip, Sigurður Gíslason í Suðurgötu með mótorbát.

Öll áraskipin á Eyrarbakka voru tíróin á þessum tíma. Aflanum af vélabátunum var skift í 2 parta, fékk Þá sinn helminginn hver útgerðarmaður bátsins, og hásetar, sem allir áttu hlut sinn sjálfir, en mótorbátarnir öfluðu jafnan meira en áraskipin. Á mótorbátunum voru 7-8 menn en 12-13 menn á áraskipunum. Fyrst var róið á vertíðina með línur, sem voru svo notaðar jöfnum höndum með netum. - í byrjun febrúar aflaðist ekkert nema lítið af smárri ýsu. Net voru lögð 14. s. m. og aflaðist þá dálítið. Annars mjög lítill afli yfir höfuð allan mánuðinn. Heidarafli vertíðarinnar 2.febr.-11. maí voru 26.589 þorskar, 6.707 ýsur og 175 ufsar. Annar slæðingur svo sem hnísur ótalið. Aflahæstir á vertíðinni var Árni Helgason með 6.315 fiska og Loftur Jónsson með 5.925 fiska

Eyrbekkingar sem gerðu út í Þorlákshöfn voru þessir: Guðfinnur Þórarinsson, Eyrarbakka, Ívar Geirsson, Eyrarbakka. Jón Jónsson, (Norðurkoti) Eyrarbakka. Jón Jónsson, Skúmstöðum. Jón Helgason, Eyrarbakka. Jón Sigurðsson, Eyrarbakka. Jón Stefánsson (Brennu) Eyrarbakka. Jóhann Gíslason, Hofi. Jóhann Guðmundsson. Kristinn Þórarinsson, Eyrarbakka. Sigurður Isleifsson, Eyrarbakka. Tómas Vigfússon, Eyrarbakka. Þórarinn Einarsson, Eyrarbakka.

Formannsvísur 1915

Eyrarbakki: a. Róðrarskip.

Guðm. ísleifsson, Stóru Háeyri.

Guðmund arfa ísleifs má
oft á karfa hlöðnum sjá,
hönd með djarfa, hár með grá,
Hlés ber starfið gott skyn á.
                               Úlfur.

Lætur flakka formaður
fokku-rakka ótrauður,
eiðir stakka alkunnur,
austur- »Bakka« víkingur.

Þótt að hára hvítni krans,
hlýðir »Ársæll« boði manns,
enn þá knár við Drafnar-dans,
drengur fár er maki hans.

Guðjón Jónsson, Litlu-Háeyri.

Guðjón sjáinn ýtir á
oft, þó láin rjúki blá,
hræðast má ei maður sá
marar fláu öskrin há.

Drafnar-ála kannar knör,
klýfur þjála Ægis-skör,
Hönd úr stáli heim í vör
honum »Njáli« beinir för.

Heimild: Guðm. Ísleifss./Ægir 1915

Til sögunnar eru nefndir Þorfinnur Jónsson (f. 10. júní 1867), Magnús þorláksson (f.18. september 1866), Jón Magnússon í Svarfhóli (f. 24. marz 1852), Eyjúlfur Símonarson á Reykjavöllum (f.6. febrúar 1857) og Loptur Hansson (f.2. júní 1824). Voru þeir Þorfinnur og Magnús vinnumenn að Laugardælum í Flóa hjá Guðmundi lækni Guðmundssyni,  veturinn 1886. Þorfinnur, Magnús og Jón stunduðu á árunum áður sauðaþjófnað og ýmiskonar gripdeildir, en Eyjúlfur og Loptur nutu yfirleitt góðs af með þeim félögum.  Að kvöldi dags hinn 2. febrúar ákváðu þeir félagar  Þorfinnur og Magnús að fara fótgangandi í ránsferð niður á Eyrarbakka og höfðu þeir með sér skaröxi eina til verksins. Smá föl og svellalög voru yfir allri mýrinni og tunglbjart  sem gerði þeim gönguna léttari. Undir miðnætti voru þeir komnir í þorpið og brutust þeir fljótlega  inn um glugga í Lefolii-verslun, (Guðmundur Thorgrímsen var þá verslunarstjóri)  kveiktu þar ljós og stálu ýmsum búðarvarningi, svo sem dúkum, tóbaki, sykri, talsverðu af brauði, hnífum sem þeir prófuðu bitið á með því að skera gólfteppi í lengjur, speglum, þjölum, treflum, lérefti, sjölum, stígvélum, skyrtum, klútum, sápu, smjöri, vínflösku o. fl. matarkyns, sem þeir létu ofan í 2 poka, er þeir einnig tóku í búðinni. Þeir fóru því næst út úr húsinu sömu leið og þeir komu inn í það, og höfðu pokana með sér; tók þá Þorfinnur skíðasleða, er hann fann í bæjarþorpinu á Eyrarbakka  og óku þeir þýfinu um nóttina á sleða Þessum heim að Laugardælum og fólu Það í heyi í heygarðinum en komu sleðanum niður um vök í Ölfusá. Síðar tóku þeir þýfið Þaðan og geymdu það um stund í Coghillsrétt (John Coghill sauðakaupmanns )og víðar, allt  þar til eftirhreitur þýfisins fannst og málið komst upp. Höfðu þá allir fyrnefndir félagar hagnýtt sér hluta þýfisins á einhvern hátt.  En þetta var ekki fyrsta ránsferðin  niður á Bakka; Á þorra 1885 stálu þeir félagar, Þorfinnur, Jón og Eyjúlfur, jakka á Eyrarbakka, tilheyrandi Jóni í Norðurkoti, og lenti hann hjá þorfinni á endanum. Þá stálu þeir ýmsu lauslegu frá Guðmundi bókbindara Guðmundssonar sem og húsbónda sínum að Laugardælum.

Sýslumaður og lögreglustjóri var þá Þórður Guðmundsson í Gerðiskoti. Daginn eftir fyrrgreinda ránsferð voru sleðaförin eftir þjófanna rakin allar götur upp í Laugardælahverfi, en þá var orðið svo dimt að ekki var rakið lengra þennan daginn, en um nóttina snjóaði og huldi fönnin allar slóðir næsta morgun. Leitarmenn höfðu fundið í sleðaförunum sykurmolar, kaffibaunir og tvíbökur. Þeir töldu því ranglega í fyrstu að slóðin hefði verið gerð til að villa um fyrir leitarmönnum.

Í þessu máli voru átta manns lögsóttir, tvær konur sýknaðar og 6 dæmdir.

Þorfinnur og Magnús voru dæmdir í landsyfirréttardómi  1887 til 3 ára betrunarhúsavinnu. Jón og Eyjúlfur voru dæmdir til 4 ára betrunarhúsavinnu, en Loptur fékk 20 daga fangelsi við vatn og brauð. Þá var Hólmfríður Loptsdóttir (f. 18. nóvember 1837), vinnukona Lopts 5 daga fangelsi við vatn og brauð fyrir að matreiða hin stolnu matvæli úr Eyrarbakkabúð.

Landsyfirréttardómar og hæstaréttardómar í íslenzkum málum

Þjóðólfur 1886 og 1887.